Η Γιορτή Κρασιού στο Δαφνί | Μεγάλο γεγονός για την Αττική στην εποχή του – 110.000 επισκέπτες το 1959!!! | Video – Ταινίες, οι ζωγράφοι Γ.Βακιρτζής και Μίνωας Αργυράκης

 [Φωτ. Γιάννης Ιγγλέσης (Αρχιτέκτων, Συλλέκτης – Ερευνητής – της τοπικής ιστορίας]

Η Γιορτή Κρασιού στο Δαφνί

Η Γιορτή του Κρασιού στο Δαφνί ήταν ένα μεγάλο κοινωνικό, οικονομικό και τουριστικό γεγονός για το Χαϊδάρι αλλά και για ολόκληρη την Αττική.

Ο γνωστός δοκιμιογράφος Αντρέας Καραντώνης περιγράφει στο βιβλίο του «Ελληνικοί Χώροι»: «…Το 1953  καθιερώθηκε η ετήσια «γιορτή του κρασιού» – μια γιορτή αληθινά διονυσιακή. Οι οινοπαραγωγοί όλης της Ελλάδας στέλνουν εκεί αρκετές ποσότητες από τα καλύτερα κρασιά τους μέσα σε βαρέλια. Ωραίες κοπέλες, ντυμένες με τις παλιές ντόπιες φορεσιές του κάθε οινοπαραγωγού τόπου, κερνάν κρασί τους χιλιάδες εορταστές που συρρέουν εκεί.

Το τουριστικό περίπτερο και οι αυτοσχέδιες ταβέρνες εξυπηρετούν τους εορταστές με ελληνικούς μεζέδες. Θεατρικά και μουσικά συγκροτήματα ψυχαγωγούν το κοινό, ο χώρος φωτίζεται φαντασμαγορικά, και το ελληνικό κρασί, κόκκινο, άσπρο, κεχριμπαρί, ρόδινο, μαύρο, καταναλίσκεται ποταμηδόν.

Η γιορτή αυτή, που γίνεται κάθε φθινόπωρο, δίνει στην περιοχή του Δαφνιού βακχική όψη, όλα τα μάτια αστράφτουν από το μεθύσι, ιαχές και κραυγές, γέλια και τραγούδια δονούν  την ατμόσφαιρα ως απάνω στους βράχους, και μέσα από τις φυλλωσιές των φωταγωγημένων δένδρων ο κοκκινωπός όγκος του Δαφνιού παίρνει κάτι το μαγικό και το αλλόκοτο.

Η Αττική μια φορά το χρόνο, στον χριστιανικό αυτόν χώρο ξαναθυμάται τη λατρεία του Διονύσου και του προσφέρει ολονύκτιες σπονδές. Αυτή η γιορτή του κρασιού δεν είναι μουσειακή αναπαράσταση, δεν είναι «φεστιβάλ», είναι νεοελληνική πραγματικότητα, είναι ξέσπασμα δυναμικό ορμητικής ζωής, μια «ζωής που είναι άξια για να ζήσει», όπως είπε κάποιος ποιητής…»

 [Φωτ. Γιάννης Ιγγλέσης (Αρχιτέκτων, Συλλέκτης – Ερευνητής – της τοπικής ιστορίας]

Η εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ/ 7 ημέρες (22/2/2004) αναφέρει στο αφιέρωμα στον Οδοιπορικό Σύνδεσμο και την Περιηγητική Λέσχη: «…Από τα σημαντικότερα έργα της ΕΠΛ, υπήρξε η περίφημη «Γιορτή Κρασιού» στο Δαφνί. Με τη συμβολή της Λέσχης είχε δημιουργηθεί το θαυμάσιο περίπτερο του Δαφνίου, που φιλοξενούσε διάφορες πολιτιστικές συγκεντρώσεις. Τον Οκτώβριο του 1954 πραγματοποιήθηκε στην περιοχή, η πρώτη Γιορτή Κρασιού.

Περίπου τριάντα χιλιάδες επισκέπτες πέρασαν εκείνη την πρώτη χρονιά, που από τότε γίνεται θεσμός με ουσιαστική προσφορά στη διεθνή προβολή του ελληνικού κρασιού…»

(Σ.Σ. ο αριθμός των επισκεπτών κρίνεται ιδιαίτερα μεγάλος. Υπάρχει άλλη αναφορά, που θεωρείται περισσότερο αξιόπιστη, για 2.000 επισκέπτες το 1954).

[Στάση λεωφορείου για τη μεταφορά επισκεπτών στη Γιορτή Κρασιού, ενδεχομενως για το Δαφνί –  ΠΗΓΗ ΤΕΤΗ ΣΩΛΟΥ HELLAS SPECIAL]

Στην εφημερίδα «ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ», 27 Οκτωβρίου 1957, διαβάζουμε μια μικρή περιγραφή του χώρου και τον «στατιστικόν απολογισμόν» της Γιορτής του Κρασιού:

«Εις το Βακχικό αυτό πανηγύρι το οποίον ήρχισεν εις τας 9 Σεπτεμβρίου και ετελείωσε την 13^ην Οκτωβρίου, παρήλασαν 60.543 άτομα, τα οποία κατηνάλωσαν 31.400 οκάδες οίνου.

Εις το «χωριό του κρασιού» εύρισκες δύο λαϊκές ταβέρνες, το εστιατόριο του περιπτέρου, το οποίον ελειτούργησε με τάμπλ ντ΄ ότ και 2.500 καθίσματα εις διαφόρους θέσεις, με τραπέζια για τους επισκέπτας. Και ακόμη από τας 7 έως τας 11 μ.μ., τρισχαριτωμένες κοπέλλες κερνούσαν το κρασί της προτιμήσεώς σου, με τοπικάς ενδυμασίας αναλόγους με την προέλευσίν των.

Και είχε να διαλέξης: μεταξύ 57 ποικιλιών, τας οποίας έφερε το Ινστιτούτον Οίνου Υπουργείου Γεωργίας, δαπάναις βεβαίως της Ε.Π.Λ. Ο φωτισμός και όλος ο διάκοσμος ήσαν πράγματι αριστουργιματικοί.

Μετά τας 11 ήρχιζεν ένα πλούσιον καλλιτεχνικόν πρόγραμμα υπό την επιμέλειαν του κ. Πέλου Κατσέλη, με δύο ορχήστρας (Σμυρναίου και Γιαννίδη) και πολλούς καλλιτέχνας, όπως ο Ίκαρος, η Νάντια Κωνσταντοπούλου, η Σούλη Σαμπάχ, το χορευτικόν – ακροβατικόν ζεύγος των Αυστραλών Κέρ – Ντάλς, ο κ. Κουσιάδης και ο όμιλός του κ.ά.

Εις την ωραιοτάτην αυτήν εορτήν της Περιηγητικής Λέσχης κατηναλώθηκαν, κατά τον απολογισμόν της Διοικήσεως: 36.792 ποτήρια και 19.156 καράφες, ηγοράσθησαν ή κατεστράφησαν 89.544 τεμάχια άρτου (ή 5.525 οκ.), τυριά διάφορα 1.039 οκ., έλαια και βούτυρα 2.145 οκ., κοτόπουλα 779 οκ., ψάρια 900 οκ., κρέατα 8.179 οκ., πατάτες 3.764 οκ., λαχανικά διάφορα 4.134 οκ., φασόλια ξηρά 200 οκ., βακαλάος 200 οκ., αυγά 8.764 (ή 220 οκ.), τυράκια Μόντε- Μπιάνκο 10.336 τεμάχια, φρούτα 2.685 οκ., γλυκά 10.500 τεμάχια (ή 550 οκ.) και διάφορα άλλα 350 οκ.

Εν συνόλω, εις την Εορτήν του Κρασιού κατηναλώθησαν 119.644 τεμάχια και 31.190 οκ. διαφόρων τροφίμων.

Αν κρίνωμεν από την όλην αυτήν κίνησιν, ημπορούμε να πούμε ότι η γιορτή του κρασιού επέτυχεν απολύτως, αλλά δεν πρέπει να μας διαφεύγη και η συμβολή της καταλλήλου τοποθεσίας ως παράγοντας σπουδαίου δια μια τέοιαν εορτήν.

Ο τόπος με το κατάλληλον περιβάλλον του προσφέρεται δια παροιμοίας εκδηλώσεις και συντελεί εις την δημιουργίαν μιας εορταστικής ατμόσφαιρας πανηγυριού με βακχικόν χαρακτήρα. Μ.Κ.Γ.»

Τρία χρόνια αργότερα, το 1960 στο περιοδικό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, ΞΕΝΙΑ, τ.40, Νοέμβριος 1960, διαβάζουμε άρθρο του Νίκου Νικολάου. Μεταξύ των άλλων αναφέρεται ότι:

«…Ένα ελληνικό χωριό, ιδέα και εκτέλεση των κ.κ. Πέλλου Κατσέλη και Σπύρου Βασιλείου που υποδέχεται τον επισκέπτη χαρούμενο και ευωδιαστό από το άφθονο άρωμα του ρετσινιού πούναι χυμένο στον αέρα…

Στα σπίτια του χωριού, αντιπροσωπευτικά σπίτια των στεργιανών και νησιώτικων οινοπαραγωγικών περιοχών, ρέει το νέκταρ του Διόνυσου. Εκλεκτά κρασιά 80 ειδών, απ΄ όλα τα μέρη της Ελλάδος.

Το κρασί είναι τσάμπα! Πίνει κανείς λεύτερα… Ένας αέρας πολιτισμού διακρίνει την εφετεινή Γιορτή Κρασιού. Κρυφός φωτισμός, που δίνει φαντασμαγορία περισσή στο μαγευτικό πράσινο, συντριβάνια με χρωματιστούς πίδακες και δυό ορχήστρες του Μπάμπη Μπερκέτη και του Σταύρου Ρουχωτά. Το θέαμα της πίστας, που αντικαθιστά εφέτος το θέατρο, προσφέρεται άφθονο. Τα γνωστά μπαλλέτα του κ. Κουσιάδη σε νέες δημιουργίες του, ο χορός του τρύγου και ο πυρίχιος με αρχαϊκές ενδυμασίες, δόρατα και ασπίδες και τραγούδια άφθονα για κάθε γούστο…

Η Γιορτή του Κρασιού αναπτύσσεται από χρόνο στο γραφικό χώρο του Δαφνιού, σταθερά, με αυξανόμενη συνεχώς επιτυχία…

• Το 1957: 61.000 επισκέπτες.
• Το 1958: 116.000 επισκέπτες.
• Το 1959 η συμμετοχή ανήλθε σε 110.000 επισκέπτες, που τα 35 – 40% ήσαν ξένοι τουρίστες.

Το 1960 η Γιορτή του Κρασιού έληξε την 15^η Οκτωβρίου

Στο περιοδικό υπάρχει φωτογραφία επισήμων με την εξής λεζάντα: «Ο Υπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως κ. Κ. Τσάτσος και ο Πρόεδρος του Ε.Ο.Τ. κ. Κουτσογιάννης, προσερχόμενοι εις τα εγκαίνια της «Γιορτής του Κρασιού».

Ο  Γιώργος Ζαμπέτας εξομολογείται στο «Βίος και Πολιτεία»: «Εμένα τα καλοκαίρια με φωνάζανε να παίζω στη γιορτή του κρασιού, στο Δαφνί. Χρόνια άπειρα, πολλά. Τους έχω υποσχεθεί ότι θα πηγαίνω πάντα ό,τι και να γίνει. Και το κάνω, χωρίς χαρτιά και συμβόλαια. Αφού έχω δώσει το λόγο μου, ισχύει για χίλια κωλόχαρτα τέτοια».

 Η Γιορτή του Κρασιού στην πορεία του χρόνου άλλαξε χαρακτήρα και εκφυλλίστηκε. Το μόνο που είχε απομείνει από την παλιά αίγλη του χώρου ήταν η μπρούτζινη πινακίδα της Ελληνικής Περιηγητικής Λέσχης, που ήταν αφιερωμένη στον Γραμματέα του ΕΟΤ, ο οποίος είχε παραχωρήσει το δικαίωμα στη ΕΠΛ να διαχειρίζεται το χώρο και να διοργανώνει την Γιορτή. Η πινακίδα υπάρχει σήμερα, και είναι ορατή, μετά την είσοδο και πριν από το κτίριο του εστιατορίου.

Το άρθρο του Κώστα Καβαθά στο περιοδικό του «4 Τροχοί» με τίτλο «Γιορτή κρασιού – Μέθη μετά το πάρτι», είναι αποκαλυπτικό για τον εκφυλισμό της γιορτής:

«Πήγαν οι μελλοθάνατοι σ’ αυτή την ξεχειλωμένη, προκλητική, τριτοκοσμική εκδήλωση που λέγεται «γιορτή κρασιού»… Και έφαγαν και ήπιαν αρκετό κρασί…
Πόσοι για το Θεό, που κρατάει ακόμα ολόκληρη αυτή τη χώρα, πήγαν στη «γιορτή του κρασιού», ήπιαν «αρκετό κρασί» και μετά κάθισαν πίσω απ’ τα τιμόνια των σπιρτόκουτων που το επίσημο κράτος τους αναγκάζει να οδηγούν για να μην πληρώσουν «φόρο» για τα περίφημα πια κυβικά εκατοστά πάνω στα οποία είναι βασισμένη και η οικονομία της χώρας;
Πόσοι έφυγαν από το «Δαφνί» στουπί στο μεθύσι εκείνες τις ρωμαϊκές νύχτες της «λαϊκής» διασκέδασης;
Oι μόνοι που μπορούν να σας απαντήσουν είναι οι γιατροί που κάνουν τις αυτοψίες στα νεκροτομεία.» www.4troxoi.gr

[Φωτ. Κώστας Σπηλιόπουλος – αντιδήμαρχος Χαϊδαρίου και αργότερα Δήμαρχος. Διακρίνονται ο τότε Δήμαρχος Κυριάκος Ντηνιακός, Γιάννης Ιγγλέσης αντιδήμαρχος και συλλέκτης – ερευνητής της Τοπικής ιστορίας κ.ά. | Όπως βλέπετε στο μεγάλο πανό γράφει: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ – ΕΟΤ – ΔΗΜΟΣ ΧΑΪΔΑΡΙΟΥ. Το δικαίωμα χρήσης της έκταση της πρώην Γιορτής Κρασιού στο Δαφνί παραχωρήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών στο Δήμο Χαϊδαρίου για 20 χρόνια, από το 1997 – 2017, σύμφωνα με το ΦΕΚ τ. Β’ 710/19-8-1997]

Η χρήση των χώρων του Περιπτέρου καθώς και του Κάμπινγκ παραχωρήθηκε  σε ιδιώτη το 1968 χωρίς διαγωνισμό. Η παραχώρηση ίσχυε για δέκα μήνες το χρόνο, τους δε άλλους δύο καλοκαιρινούς μήνες την εκμετάλλευση του χώρου την είχε ο ΕΟΤ, ο οποίος και οργάνωνε τη Γιορτή Κρασιού. Η γιορτή είχε χάσει με την πάροδο του χρόνου την αίγλη της και είχε απαξιωθεί. Οι σύλλογοι του Χαϊδαρίου και τα Δημοτικά Συμβούλια απαίτησαν να σταματήσει η Γιορτή του Κρασιού και διεκδίκησαν  τον χώρο. Η Διαχείριση του τουριστικού περιπτέρου στο Δαφνί και ο περιβάλλον χώρος, μαζί με το πρώην κάμπινγκ,  παραχωρήθηκε τελικά το 1996 για 100 χρόνια  στο Δήμο Χαϊδαρίου.

[από το Ιστορικό Λεύκωμα του Κώστα Φωτεινάκη “ΧΑΪΔΑΡΙ –  Τόπος & Άνθρωποι“, 2007

Προσθήκη στην ανάρτηση:

[Φωτ. Κώστα Φωτεινάκη από το ρεπορτάζ “Παρουσιάζουμε το CAMPING μέσα από έγγραφα που ανακαλύψαμε” ΕΔΩ]

Η Γιορτή του Κρασιού στο Δαφνί αποτέλεσε μέγα γεγονός για τη  χώρα μας. Μια ακόμα απόδειξη είναι τα διαφημιστικά και τα ΕΠΙΚΑΙΡΑ στον κινηματογράφο, οι σκηνές από ταινίες που γυρίστηκαν στο χώρο της Γιορτής Κρασιού.

Δείτε ΕΔΩ το διαφημιστικό σποτ  του ΕΟΤ για τις Γιορτές Κρασιού στο Δαφνί και στην Αλεξανδρούπολη, 1987.

Στο Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο υπάρχουν 20 video με σκηνές από ΕΠΙΚΑΙΡΑ της Γιορτής Κρασιού στο Δαφνί τουλάχιστον για τα έτη 1965, 1967, 1969, 1971, 1974, 1978.

Απόσπασμα από την ταινία “Τρελός, παλαβός και Βέγγος”, 1967 – ΕΔΩ. Η σκηνή με τους δοκιμαστές κρασιού βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα.

Στην ταινία “Χριστίνα”, 1960, του Γιάννη Δαλιανίδη, οι τελευταίες σκηνές είναι γυρισμένες στη Γιορτή Κρασιού.

Προσθήκη στην ανάρτηση (Ιούλιος 2019)

Ο ΕΟΤ είχε δώσει μεγάλη βαρύτητα στην επιτυχία της Γιορτής του Κρασιού στο Δαφνί. Είχε συνεργαστεί με σοβαρούς και αναγνωρισμένε=ους καλλιτέχνες, ζωγράφους κ.ά., οι οποίοι είχαν κουλτούρα και πολλές γνώσεις για την ιστορία του τόπου. Στην πανέμορφη περιοχή του Δαφνίου, περίπου ένα χιλιόμετρο από τη Γιορτή του Κρασιού υπάρχει το Σπήλαιο του Πανός, το οποίο πρέπει να έχει σχέση, αν και δεν είναι εξακριβωμένο, να επιλεχθεί η περιοχή για Γιορτή του Κρασιού. Δεν είναι τυχαίο ότι οι αφίσες που δημιούργησαν για τον ΕΟΤ ο Γιώργος Βακιρτζής και ο Μίνως Αργυράκης είχαν ως θέμα τους τον Θεό Πάνα, ο οποίος  έγινε φίλος με το Θεό Διόνυσο  “και εμφανίσθηκε πλέον ως προστάτης των γεωργών και κτηνοτρόφων και των προϊόντων τους, φίλος του κρασιού και του γλεντιού.

[ ΠΗΓΗ ΤΕΤΗ ΣΩΛΟΥ HELLAS SPECIAL – Αφίσες Γιώργου Βακιρτζή]

[Αφίσα Μίνωα Αργυράκη]

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στο πρόγραμμα “Πάμε Δυτικά – Ανακαλύπτουμε τη Δυτική Αθήνα” θα παρουσιάσουμε σε συνεργασία με συλλέκτη της περιοχής ντοκουμέντα από τη Γιορτή Κρασιού στο Δαφνί. Η πρόταση της επαναλειτουργίας της Γιορτής Κρασιού σε άλλη βάση από την τελευταία εκφυλιστική περίοδο (μεθύσια μέχρι αναισθησίας, διαγωνισμοί Μις Δαφνίου κ.ά)  θα μπορούσε να συζητηθεί σε συνδυασμό με άλλες εκδηλώσεις στην περιοχή.

πηγή: gowestathens.gr