Το Ανώτατο Δικαστήριο της Τουρκίας κήρυξε νόμιμη την διαδικασία μετατροπής σε μουσείο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Οι πρωτοβουλίες πλέον στον κ. Erdogan

ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΙΕΣΤΗΡΙΟΥ: Η απόφαση του Δικαστηρίου κήρυξε σύννομη την διαδικασία μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε μουσείο. Γνωμοδοτεί όμως, ότι είναι στην δικαιοδοσία του Τούρκου Προέδρου η τύχη του μνημείου. Πλέον το θέμα καθίσταται πολιτικό και η πρωτοβουλία ανήκει στον κ. Erdogan, ο οποίος πλέον έχει κάθε δυνατότητα ελιγμών.

Να υπενθυμίσουμε το ιστορικό της υπόθεσης.

Η Αγία Σοφία, μετετράπη σε μουσείο το 1934 με διάταγμα το οποίο υπέγραψε ο Κεμάλ Ατατούρκ. Ο Σύλλογος Στήριξης Αρχαίων Μνημείων και Περιβάλλοντος, αμφισβητώντας την νομιμότητα της διαδικασίας, κατέθεσε προς το Ανώτατο Δικαστήριο αίτημα με το οποίο ζητά να διαπιστωθεί αν η υπογραφή του Κεμάλ στο συγκεκριμένο διάταγμα είναι αυθεντική.

Κατά την περίπτωση που το Ανώτατο Δικαστήριο δεχθεί το αίτημα και αποφανθεί ότι η υπογραφή είναι πλαστή, τότε είναι προφανές, ότι ανοίγει ο δρόμος για την μετατροπή, του παγκόσμιας εμβέλειας και υψηλού συμβολισμού, μνημείου σε τέμενος.

Να υπενθυμίσουμε ότι ο Πρόεδρος της Τουρκίας κ. Erdogan σε πρόσφατες δηλώσεις του, παρά την παγκόσμια κατακραυγή, προέβη επανειλημμένα σε προκλητικές δηλώσεις σχετικά με το θέμα, επαναλαμβάνοντας στερεοτύπως ότι ««οι ιδιοκτήτες της Αγίας Σοφίας είναι ξεκάθαροι».

Συγκεκριμένα, ο κ. Ερντογάν σε τελευταία συνέντευξή του στην Τουρκική τηλεόραση τόνισε ότι: «Οι ιδιοκτήτες της (σ.σ. Αγίας Σοφίας) είναι ξεκάθαροι. Δεν θα πάρουμε την άδειά σας για το αν θα την κάνουμε τζαμί», ενώ, αναλόγου ύφους είναι και η σημερινή ανακοίνωση του κ. Μπαχτσελί έκανε σχετική ανακοίνωση σήμερα. [… Περιμένουμε την απόφαση του Ανώτατου Συμβουλίου και τα βήματα που θα ληφθούν από εκεί και πέρα, θα αποφασιστούν ανάλογα…].

Ο κ. Μπαχτσελί, κυβερνητικός εταίρος του κ. Ερντογάν και ηγέτης του Εθνικιστικού Κόμματος της Τουρκίας (MHP), είχε δηλώσει δημοσίως σχετικά με το ζήτημα στις 8 Ιουνίου ότι «από την Αγία Σοφία θα ακουστεί το μουσουλμανικό κάλεσμα για προσευχή και όχι η καμπάνα», για να καταλήξει ότι: «Η Αγία Σοφία είναι τζαμί, ένα σύμβολο της κατάκτησης από τον τουρκικό μουσουλμανικό λαό. Αυτό είναι μια αλήθεια που δεν αλλάζει και πρέπει όλοι να κατανοήσουν. Με το θέλημα του Αλλάχ, το κάλεσμα για προσευχή, θα ακουστεί από τους μιναρέδες της Αγίας Σοφίας και όχι ο ήχος της καμπάνας».

Εν τω μεταξύ με χθεσινή ανακοίνωσή του State Department, ο Υπουργός Εξωτερικών των Η.Π.Α. κ. Michael R. Pompeo, (βλ. σχετικά εδώ ΕΔΩ) προτρέπει την Τουρκική Κυβέρνηση να μην μεταβάλει το καθεστώς του μνημείου, το οποίο -όπως αναφέρει η ανακοίνωση-, λειτουργεί ως γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ των δύο θρησκειών. Ολόκληρη η ανακοίνωση του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών έχει ως εξής:

«The Government of Turkey has administered the Hagia Sophia as a museum – officially recognized by UNESCO as part of the Historic Areas of Istanbul World Heritage Site – in an outstanding manner for nearly a century.  We urge the Government of Turkey to continue to maintain the Hagia Sophia as a museum, as an exemplar of its commitment to respect the faith traditions and diverse history that contributed to the Republic of Turkey, and to ensure it remains accessible to all.

This extraordinary site is a testament to religious expression and to artistic and technical genius, reflected in its rich and complex 1,500-year history.  Moreover, the site’s status as a museum has allowed people from all over the world to access and reflect upon this magnificent achievement.

The United States views a change in the status of the Hagia Sophia as diminishing the legacy of this remarkable building and its unsurpassed ability—so rare in the modern world—to serve humanity as a much-needed bridge between those of differing faith traditions and cultures.  We seek to continue to work with the Government of Turkey on a broad range of issues of mutual interest, including the preservation of religious and cultural sites».

Να σημειωθεί, τέλος, ότι σήμερα το πρωί υπήρξε τηλεφωνική συνομιλία της κ. Μέρκελ με τον Τούρκο ηγέτη και ότι την προσεχή εβδομάδα ο Erdogan θα μεταβεί για επίσημη επίσκεψη στο Βερολίνο και άλλες Ευρωπαϊκές Πρωτεύουσες.

λυκούργος Χατζάκος