Ν. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ: ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ: ΝΑΙ ΣΤΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ, ΑΛΛΑ ΠΟΙΕΣ
Ο Νόμος για το οκτάωρο ψηφίστηκε στη χώρα μας το 1920 και αφορούσε στους εργάτες στη βιομηχανία. Σταδιακά το ωράριο αυτό επεκτάθηκε και στους άλλους τομείς. Ο εργασιακός Νόμος που ισχύει είναι ουσιαστικά ο Νόμος που ψήφισε η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 1982. Και αυτό αποτελεί μοναδικό γεγονός όσον αφορά στην αντοχή ενός Νόμου με βάση την ελληνική εμπειρία, κάτι που δείχνει τον πρωτοποριακό και καινοτόμο χαρακτήρα εκείνης της νομοθέτησης. Ωστόσο, από τότε πέρασαν σαράντα περίπου χρόνια. Έχουν μεσολαβήσει στη ζωή μας συγκλονιστικές αλλαγές στην οικονομία, στην παραγωγή, στην εργασία. Το διαδίκτυο, η τηλεργασία, οι πλατφόρμες, οι μεγάλες αλλαγές που έρχονται με γρήγορους ρυθμούς λόγω της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης και της Ρομποτικής θα φέρουν ανατροπές. Χρειάζονται επομένως αλλαγές στο υπάρχον πλαίσιο που θα βλέπουν μπροστά, θα αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις του μέλλοντος και θα λύνουν ανοικτά προβλήματα που ήδη υπάρχουν. Το θέμα επομένως δεν είναι αν υπάρχει ανάγκη αλλαγών, αλλά ποιων αλλαγών. Το εργασιακό νομοσχέδιο που προβάλλεται σαν μεγάλη μεταρρύθμιση δεν χαρακτηρίζεται από την ματιά του στο μέλλον. Οι τεχνολογικές αλλαγές μπορεί να επιφέρουν μείωση θέσεων εργασίας παγκόσμια, μέχρι και 20%-30% σύμφωνα με μελέτες! Γιατί επομένως δεν ανοίγει ο διάλογος για μείωση για παράδειγμα των ωρών εργασίας με σταθεροποίηση όμως ταυτόχρονα των μισθών; Θα μπορούσε κάποιος να αναφέρει και άλλα παραδείγματα.
Ο Υπουργός Εργασίας επικαλείται θετικές ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο Νομοσχέδιο. Πράγματι κάποιες ρυθμίσεις είναι στη θετική κατεύθυνση και έρχονται με καθυστέρηση. Ποιος θα μπορούσε να δει αρνητικά ότι ο ΟΑΕΔ θα καλύπτει τις γονικές άδειες για δύο μήνες και για τον πατέρα και για τη μητέρα και την καθιέρωση της άδειας πατρότητας ή τα μέτρα για τη βία και την παρενόχληση στους χώρους εργασίας; Το ίδιο ισχύει για τις διατάξεις που κατοχυρώνουν τα συνδικαλιστικά δικαιώματα όσων δουλεύουν στα delivery και τα κούριερ και τις ρυθμίσεις για να καλύπτονται σε θέματα υγείας και ασφάλειας από τις επιχειρήσεις, τις διατάξεις για την τηλεργασία και το δικαίωμα στην αποσύνδεση, τη διάταξη για την ψηφιακή κάρτα εργασίας, την οποία εισήγαγε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ πρώτη φορά πιλοτικά το 2010 και το πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ ήταν να εφαρμοστεί καθολικά.
Είναι όμως αυτές οι ρυθμίσεις που είναι κεντρικές και που δίνουν τον τόνο στο Νομοσχέδιο; Ασφαλώς και όχι. Το Νομοσχέδιο χαρακτηρίζεται κυρίως από την απουσία κάθε πρόβλεψης αντιμετώπισης της αδήλωτης εργασίας ή και της παιδικής εργασίας που συνδέεται με τη σχολική διαρροή. Από την διευκόλυνση των απολύσεων χωρίς ουσιαστική αιτία και αυτό σε μια κρίσιμη περίοδο στην μετά κορωνοιό εποχή για χιλιάδες Επιχειρήσεις και εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Από την απορρύθμιση της αγοράς εργασίας καθιστώντας χιλιάδες εργαζόμενους ομήρους του εργοδότη σε μια χώρα που οι μικρές Επιχειρήσεις και οι ατομικές συμβάσεις είναι ένα τεράστιο ποσοστό επί του συνόλου. Υπάρχει πράγματι άνθρωπος που πιστεύει ότι ένας απροστάτευτος ουσιαστικά εργαζόμενος μπορεί να διαπραγματεύεται ισότιμα με τον “παντοδύναμο” εργοδότη του για θέματα ωραρίου, ελαστικοποίησής του, υπερωριών, τρόπου πληρωμής; Όποιος πραγματικά το πιστεύει, μάλλον είναι επηρεασμένος από τη μεταφυσική.
Ας το πούμε καθαρά. Με το Νομοσχέδιο θα υπάρξει μεγαλύτερη απορρύθμιση της αγοράς, ένταση φαινομένων αυθαιρεσίας από εργοδότες, κίνδυνος εκτίναξης της ανεργίας ακόμα και αν έχουμε αύξηση της Ανάπτυξης, και ακόμα μεγαλύτερες ανισότητες. Σημαίνει αυτό ότι πρέπει να μην κάνουμε αλλαγές και να προσφύγουμε στον στρουθοκαμηλισμό; Όχι, αλλά ας επιχειρήσουμε επιτέλους να διαβουλευτούμε σοβαρά σ΄ αυτή τη χώρα, έτσι ώστε να καταλήξουμε μέσα από μια διευρυμένη κοινωνική συμφωνία σε ένα νέο δίκαιο, σύγχρονο πλαίσιο εργασίας.
nan