Το όνομα «Ιούδας» (εβρ. Y’hudah), ήταν πολύ συνηθισμένο στους Εβραίους της εποχής του Χριστού. Εκτός από τον Ισκαριώτη, μνημονεύονται στην Καινή Διαθήκη οι εξής:
Ιούδας του Ιακώβου, ένας από τους 12 Αποστόλους (Λουκ. στ΄ 16 και Πράξεις α΄ 13)
Ιούδας «ουχ ο Ισκαριώτης», προφανώς Απόστολος (Ιωάν. ιδ΄ 22)
Ιούδας ο αδελφόθεος (Ματθ. ιγ΄ 55, Μάρκ. στ΄ 3)
Ο συγγραφέας της Καθολικής Επιστολής του Ιούδα, που κατονομάζει τον εαυτό του ως «αδελφό του Ιακώβου» (Ιούδ. α΄ 1).
Οι πρώτοι δύο θεωρείται σχεδόν από όλους ότι είναι το ίδιο πρόσωπο[4]. Οι δύο τελευταίοι θεωρείται επίσης συνήθως πως είναι το ίδιο πρόσωπο.
Ωστόσο, στους καταλόγους των Αποστόλων που παραθέτουν οι Ματθαίος (ι΄ 3) και Μάρκος (γ΄ 18), παραλείπεται ο Ιούδας, ενώ εμφανίζεται κάποιος με το όνομα Θαδδαίος (σε μερικά χειρόγραφα του Ματθαίου «Λεββαίος, ο επιλεγόμενος Θαδδαίος»).
Αυτό οδήγησε πολλούς Χριστιανούς από τους πρώτους ήδη αιώνες να συμφιλιώσουν τους καταλόγους υποθέτοντας την ύπαρξη ενός «Ιούδα Θαδδαίου», αποκαλούμενου με το ένα ή το άλλο όνομα.
Η υπόθεση αυτή είναι πολύ πιθανή, εξαιτίας του ότι το «Θαδδαίος» φαίνεται να είναι προσωνύμιο (από το αραμαϊκό Taddai = «ο με καρδιά», δηλαδή αυτός που «το λέει η καρδιά του») και του ότι πολλές μορφές της Καινής Διαθήκης έχουν περισσότερα του ενός ονόματα (π.χ. Σίμων-Πέτρος, Βαρνάβας-Ιωσήφ).
Μία ακόμη πτυχή του θέματος είναι το ότι το όνομα «Ιούδας» αμαυρώθηκε από τον Ιούδα τον Ισκαριώτη. Για τον λόγο αυτόν, δεν αποτελεί έκπληξη το ότι οι Μάρκος και Ματθαίος αναφέρονται στον άλλο ομώνυμο μαθητή με το προσωνύμιό του.
Ορισμένοι ειδικοί της Καινής Διαθήκης ωστόσο απορρίπτουν την παραπάνω υπόθεση, ισχυριζόμενοι ότι Ιούδας και Θαδδαίος ήταν δύο διαφορετικά πρόσωπα. Προτάθηκαν εναλλακτικές θεωρίες σχετικώς:
Μία μη καταγεγραμμένη αντικατάσταση ενός Αποστόλου από άλλον κατά τη διάρκεια των ετών του κηρύγματος του Χριστού εξαιτίας αποστασίας ή θανάτου, η δυνατότητα οι «12» να είναι ένας συμβολικός αριθμός ή προσεγγιστική εκτίμηση, ή απλώς ότι τα ονόματα δεν καταγράφηκαν με ακρίβεια από την πρώτη Εκκλησία.
Η άλλη σύγχυση είναι μεταξύ του Θαδδαίου εκ των 70 Αποστόλων και του Θαδδαίου του ενός από τους 12 Αποστόλους.
Ο Μ. Γαλανός, για τον Απόστολο αυτό αναφέρει: «Μερικοί υποθέτουν, ότι πρόκειται για έναν από τους 70 αποστόλους, που καταγόταν από την Έδεσσα, ήταν όμως Ιουδαίος. Άλλα βέβαιο μπορεί να θεωρηθεί, ότι ο απόστολος Θαδδαίος είναι ο υπό το όνομα αυτό φερόμενος μεταξύ των 12 Αποστόλων”.
Τέλος, σε κάποια λατινικά χειρόγραφα του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου, ο Θαδδαίος του ι΄ 3, αποκαλείται «Ιούδας ο Ζηλωτής».
Ιερός Ναός Παναγίας Ελεούσης
