Ο πανηγυρικός λόγος που εκφώνησε ο αντιδήμαρχος κ. Νίκος Βουρλιώτης στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου
Αιδεσιμολογιότατοι.
Κύριε Δήμαρχε.
Κύριε Πρόεδρε του Δημοτικού Συμβουλίου.
Κύριε Διοικητά του Αστυνομικού Τμήματος Αγίας Βαρβάρας.
Κύριε Διοικητά του Τμήματος Ασφαλείας Αγίας Βαρβάρας.
Κυρίες και κύριοι δημοτικοί σύμβουλοι.
Κυρίες και κύριοι εκπρόσωποι της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Κυρίες και κύριοι εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων.
Συμπολίτισσες και συμπολίτες, μα ΚΥΡΙΩΣ αγαπητοί μαθητές, μαθήτριες, παιδιά… και μέλλον μας.
Ο Πόλεμος του 1940 ίσως σας φαίνεται μακριά, είναι όμως πολύ πιο κοντά από όσο έχετε στο νου σας.
Αρκεί να σας πω, πως οι δικές μας γενιές – που δεν είναι πολύ μακριά απο τις δικές σας – τα γεγονότα
τα έμαθαν από τους παππούδες, τις γιαγιάδες και τους γείτονες. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που επέζησαν·
που διδάχθηκαν με βιωματικό τρόπο την αξία της επανάστασης και της ελευθερίας.
Την ιστορία παιδιά μου, παιδιά μας, σαφώς την μαθαίνουμε στο σχολείο – σαν ένα χρονοδιάγραμμα καταλυτικών στιγμών και γεγονότων αλλά η πραγματική ιστορία διαιωνίζεται από στόμα σε στόμα από τους ίδιους τους μάρτυρες.
Πέρασε λίγος καιρός απο την ηρωική απελευθέρωση της Ελλάδας κι όμως ήταν αρκετός για να ξεχάσουμε πολλά πράγματα και λαός που λησμονεί την ιστορία του… γνωρίζετε σε τι είναι καταδικασμένος.
Όταν καλέσθηκα να μιλήσω για τον αγώνα των Ελλήνων στον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο – που παρεπιπτόντως αναλογικά με τον πληθυσμό μας, είχαμε τα περισσότερα θύματα από όλες τις χώρες που συμμετείχαν σ’ αυτή τη μαύρη σελίδα της ιστορίας – αποφάσισα να το κάνω «με έναν δικό μου τρόπο».
Αποφάσισα λοιπόν να μιλήσω για την αλήθεια της ιστορίας που γράφτηκε από την ψυχή, το θάρρος και το σθένος της Ελληνίδας μάνας, αδελφής, γιαγιάς, συζύγου, κόρης… Το πρωί της 28ης Οκτωβρίου οι Έλληνες ξύπνησαν με ένα βαρύ καθήκον. Να υπερασπιστούν την ελευθερία και την τιμή της πατρίδας τους. Η Ελλάδα μπαίνει στον πόλεμο μετά από την άρνηση της, απέναντι στις Ιταλικές αξιώσεις που περιείχε το τελεσίγραφο που επιδόθηκε από τον Ιταλό πρέσβη Γκράτσι στον Έλληνα Πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά.
Οι Έλληνες φεύγουν την ίδια ημέρα για το μέτωπο. Πίσω τους όμως αφήνουν μια άλλη στρατιά. Οι αφανείς ήρωες του έπους του ´40. Σ’ αυτή την αντιφασιστική πάλη ενάντια στην ξενική κατοχή ξεπηδά ένας νέος παράγοντας, πρώτη φορά τόσο σημαντικός και τόσο μαζικός, στην ιστορία των ελληνικών αγώνων. Οι γυναίκες.
«Κι οι μάνες τα κοφτά γκρεμνά σαν Παναγιές τ’ ανέβαιναν.
Με την ευκή στον ώμο τους κατά το γιο πηγαίναν
και τις αεροτραμπάλιζε ο άνεμος φορτωμένες
κι έλυνε τα τσεμπέρια τους κι έπαιρνε τα μαλλιά τους
κι έδερνε τα φουστάνια τους και τις σπαθοκοπούσε,
μ’ αυτές αντροπατάγανε, ψηλά, πέτρα την πέτρα
κι ανηφορίζαν στη γραμμή, όσο που μες στα σύννεφα
χάνονταν ορθομέτωπες η μιά πίσω απ’ την άλλη».
……………………………
Νικηφόρος Βρεττάκος: Γυναίκες της Πίνδου
…
Κι αυτές ανέβαιναν… ανέβαιναν λέει…
Οι Ζαγορίσιες γυναίκες της Πίνδου που όχι μόνο κουβαλούσαν πυρομαχικά σε ακραίες συνθήκες και δύσβατες περιοχές, αλλά στάθηκαν όρθιες παρέχοντας σωματικές, πνευματικές και ηθικές δυνάμεις στους άντρες.
Που συμβολίζουν την αυταπάρνηση και τη γενναιότητα καθώς εκατοντάδες κορίτσια, νέες και γριές, σχημάτιζαν φάλαγγες και σκαρφάλωναν σε υψόμετρο άνω των 2.000 μέτρων. Στην επιστροφή τους, μετέφεραν τους τραυματίες. Η συμβολή τους ήταν καθοριστική και η μάχη της Πίνδου κι έπειτα της Λάκκας, του Αώου κερδήθηκαν.
Η Ελληνίδα με την ηρωϊκή «στόφα» που μάτωσε τα χέρια της πλέκοντας μάλλινα ρούχα για το στρατό, που κατατάχθηκε εθελόντρια στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, που έγινε νοσοκόμα, που επιστρατεύτηκε σε πολλές περιπτώσεις και δεν της έλειπε το θάρρος, σε μια εποχή που ήταν αδιανόητο να ανταπεξέλθουν οι γυναίκες στη βαναυσότητα ενός πολέμου και τις αντιξοότητες των καιρικών συνθηκών στα απάτητα και απροσπέλαστα μέρη. Ποτέ σε άλλο μέρος της γης, γυναίκες δε στάθηκαν τόσο γενναία βοηθώντας τα μαχόμενα τμήματα και αψηφώντας το θάνατο. Οι Ελληνίδες νοσοκόμες του Ερυθρού σταυρού μας εργάσθηκαν με αφοσίωση και ηρωϊσμό και πολλές απο αυτές βρήκαν το θάνατο από βομβαρδισμούς σε νοσοκομεία και πλοία που μετέφεραν τραυματίες.
Επί τέσσερα χρόνια η Ελληνίδα δίνει τον δικό της αγώνα προσφέροντας τα πάντα.
Θυσιάζει επάγγελμα, υπάρχοντα, την υγεία της, τα παιδιά της και τη ζωή της την ίδια. Κορίτσια του θρανίου αλλά κι αγρότισσες γιαγιάδες σε μια παλλαϊκή εξέγερση, φρουροί στην πρώτη γραμμή διαφεντεύοντας της Ελλάδας τις πόρτες. Τη βρίσκουμε να υφαίνει, να πλένει, να σκάβει, να μοχθεί, κάθε μέρα, μέρα-νύχτα για τους αντάρτες μας. Να κουβαλά πολεμοφόδια να υπομένει τον εξευτελισμό και τα βασανιστήρια πάντα περήφανη και αγέρωχη ακόμα και μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα φωνάζοντας: Ζήτω η λευτεριά! Τραγουδώντας, «παιδιά της Ελλάδος παιδιά», εμπνέοντας και υμνώντας τους αγωνιστές της για την ανδρεία, την αυταπάρνηση και τη θυσία τους. Tιμώντας την πατρίδα και τα ιδανικά της. Αυτών όλων τη θυσία δε θα τη λησμονήσει η Γη…
Πως μπορούμε να μην εξυμνούμε όσες ήταν ακόμα στις πόλεις και τα χωριά που είχαν να αντιμετωπίσουν τις σκληρές συνθήκες πείνας και φτώχειας κάνοντας ότι περνούσε απο το χέρι τους να φροντίσουν τα παιδιά τους,
τα εγγόνια, τους ηλικιωμένους συγγενείς. Οι πιο εύπορες γυναίκες προσέφεραν τα χρήματα και τα κοσμήματα τους για τις ανάγκες του ελληνικού στρατού. Άλλες μίσθωναν καράβια και τα έθεταν στην υπηρεσία του αγώνα.
Οι μορφωμένες έγγραφαν επιστολές – εκκλήσεις προς τις γυναίκες της Ευρώπης και της Αμερικής στις οποίες περιέγραφαν τα δεινά των αγωνιζόμενων και ζητούσαν βοήθεια. Οι εκκλήσεις αυτές είχαν βαθιά απήχηση στο εξωτερικό. Η συμβολή τους, μεγάλη και πολύτιμη και οι πράξεις τους προκάλεσαν τον παγκόσμιο θαυμασμό, καθώς θεωρούνταν αδιανόητο για εκείνη την εποχή και την μειονεκτική κοινωνική θέση της γυναίκας, να υπάρχουν γυναίκες τόσο ικανές να ανταπεξέλθουν σε αντιξοότητες, όπως αυτές ενός πολέμου.
Είναι συγκλονιστικές οι μαρτυρίες και οι περιγραφές για την δράση των γυναικών εκείνη την εποχή, για την ηρωική δύναμη και αυτοθυσία που έδειξαν. Εξίσου συγκλονιστικές είναι και οι μαρτυρίες κάποιων γυναικών που επέζησαν και έχουν μιλήσει για εκείνη την σκληρή περίοδο. Μιλάνε γι’ αυτά που έκαναν σαν να είναι κάτι απλό, αυτονόητο. Θεωρούσαν χρέος τους να συμμετέχουν στον αγώνα, χαρά τους να βοηθούν τους στρατιώτες και τους συνανθρώπους τους και τιμή τους να γνωρίζουν ότι τα παιδιά τους σκοτώθηκαν τιμημένα πολεμώντας για την πατρίδα. Αυτές είναι οι δυναμικές γυναίκες που αξίζουν τιμές και σεβασμό, που κέρδισαν επάξια μια θέση ανάμεσα στους τιμώμενους της ιστορίας. Με αξιοπρέπεια, αλτρουισμό και αλύγιστη δύναμη. Με πίστη και αγάπη για την πατρίδα.
Εσείς λοιπόν παιδιά μας, μέλλον μας, ψάξτε τις πηγές. Μάθετε την ιστορία από αυτούς που την έζησαν. Να είστε περίεργοι…Να κάνετε περήφανους όσους αγωνίστηκαν για την ελευθερία αλλά και την ΙΣΟΤΗΤΑ. Περήφανοι για τους προγόνους μας που όλοι μαζί τα κατάφεραν. Περήφανοι για τον τρόπο που επιλέγετε τον τρόπο μάθησης και γνώσης. Ευχαριστούμε όλους για την προσφορά τους, τους τιμούμε, και τους δοξάζουμε.
Ζήτω η Ελλάς.
Ζήτω η Εθνική Αντίσταση.
Ζήτω η Γυναίκα Ηρωίδα του Πολέμου και της Ειρήνης.