Aνοιξιάτικο long weekend στην Αίγινα -7 ξεχωριστές εμπειρίες, 7 λόγοι για να επιστρέφετε πάντα σε αυτή
Άρθρο της Αριέττας Πούλιου
Γοήτευσε τον Κώστα Βάρναλη και αποτέλεσε έμπνευση για τα ποιήματά του, κέρδισε τον Νίκο Καζαντζάκη που την επέλεξε ως τόπο κατοικίας του και έδωσε πνοή στη δημιουργικότητα του Χρήστου Καπράλου που σμίλευσε και κληροδότησε μερικά από τα σημαντικότερα γλυπτά του στο νησί. Υπήρξε όμως πρώτα απ΄όλα και λατρευτικός τόπος του Ολύμπιου θεού Απόλλωνα και της θεότητας Αφαίας, πρώτη πρωτεύουσα του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους και έδρα της κυβέρνησης του Καποδίστρια.
Διαχρονικά αγαπημένο και εύκολα προσεγγίσιμο νησί, είναι η ιδανική επιλογή για μια πρώτη γεύση καλοκαιριού και ένα υπέροχο ανοιξιάτικο Σαββατοκύριακο. Η Αίγινα ανήκει σ΄ εκείνους τους προορισμούς που σε κάνουν αμέσως να νοιώθεις οικειότητα και που χαίρεσαι να ξαναγυρίζεις. Αλλά ακόμη κι αν κάποιος την έχει επισκεφθεί αρκετές φορές, εκείνη κρατά φυλαγμένες άφθονες εκπλήξεις σε όποιον θέλει να τη γνωρίσει σε βάθος.
Από το λιμάνι στα γραφικά στενά
Το κατάλευκο μικροσκοπικό εκκλησάκι του Άι Νικόλα σας υποδέχεται στην είσοδο του λιμανιού κι η πρώτη εικόνα που αντικρύζει ο επισκέπτης είναι αυτή των νεοκλασικών κτηρίων που δίνουν χρώμα στην πόλη και θυμίζουν την παλιά της αίγλη. Απολαύστε μια βόλτα κατά μήκος της όμορφης προκυμαίας, όπου τα ζωηρόχρωμα ψαροκάικα εναλλάσσονται με σκάφη και ιστιοπλοϊκά και επιλέξτε ένα ιστορικό, παραδοσιακό καφενείο για τον πρώτο καφέ της ημέρας. Τα Γάλαρης και Μοίρας στέκουν δίπλα -δίπλα στην παραλιακή περαντζάδα και θα τα διακρίνετε αμέσως, βαμμένα καθώς είναι σε έντονο κόκκινο και πράσινο αντίστοιχα.
Πιάστε τραπεζάκι έξω, συνοδεύστε τον καφέ σας με γλυκό του κουταλιού φιστίκι και αφήστε το βλέμμα να περιπλανηθεί πέρα από τα υπαίθρια μανάβικα του μόλου, στον ήλιο που λαμπυρίζει στα νερά του Σαρωνικού. Διασχίζοντας τη φροντισμένη ψαραγορά, σχεδόν δίπλα στα καφενεία, βγαίνετε σε έναν από τους ωραιότερους πεζόδρομους, την οδό Παναγή Ηρειώτη. Γεμάτος μαγαζάκια με χειροτεχνήματα, καλαίσθητα αναμνηστικά, κεραμικά και είδη λαϊκής τέχνης, καφέ, εστιατόρια και ψαροταβέρνες, διατρέχει σχεδόν όλη την πόλη, παράλληλα στην παραλιακή Λεωφόρο Δημοκρατίας.
Στο κομμάτι πίσω από την ιχθυαγορά, το μεσημέρι γίνεται το αδιαχώρητο για τους νόστιμους ψαρομεζέδες και τα ολόφρεσκα ψάρια που ετοιμάζονται με μαεστρία στα ταβερνάκια Αγορά και Το Στέκι. Απολαύστε οπωσδήποτε ένα γεύμα εδώ, σε ατμόσφαιρα ολοζώντανη, χαλαρή και κεφάτη, παρέα με ντόπιους, επισκέπτες κι άφθονες γάτες που διεκδικούν ένα μεζεδάκι. Πολύ κοντά στις ψαροταβέρνες θα βρείτε το εξαιρετικό κατάστημα παραδοσιακών γλυκών και παντοπωλείο Μούρτζης, με μια μεγάλη ποικιλία από κεράσματα με βάση το φιστίκι. Σοκολατάκια, λουκούμια, παστέλια και μπάρες είναι ιδανικά γευστικά σουβενίρ, ενώ επιβάλλεται να δοκιμάσετε και τα σιροπιαστά τους γλυκά με μια γερή δόση τριμμένου φιστικιού. Στον ίδιο δρόμο, ο Ναπολιτάνος ιδιοκτήτης του Tortuga Artcafè Wine Bar καταφέρνει να γεφυρώσει την απόσταση ανάμεσα στον Κόλπο της Νάπολης και στον Κόλπο του Σαρωνικού. Στο όμορφο, γωνιακό στέκι που συχνά φιλοξενεί έργα νέων καλλιτεχνών, θα συνοδεύσετε τον αυθεντικό ναπολιτάνικο καφέ σας με εξαιρετικό tiramisu, ή το aperitivo σας με νόστιμες μπρουσκέτες από ελληνικά και ιταλικά υλικά. Το βράδυ σας περιμένει μια επιλογή από Ιταλικά κρασιά και απολαυστικά πιάτα ζυμαρικών, όπως το Pesto παντζαριού με προσούτο και καρύδια ή οι Ταλιατέλες με προσούτο, μανιτάρια και κόκκινο κρασί.
Τα ιστορικά κτήρια και τα σπίτια σημαντικών προσωπικοτήτων
Στα δύο χρόνια που διατέλεσε πρωτεύουσα του ελεύθερου Ελληνικού κράτους, η Αίγινα άνθισε σαν κέντρο οικονομικής, εκπαιδευτικής, εμπορικής και πνευματικής δραστηριότητας. Αναζητώντας ίχνη αυτής της περιόδου σε διατηρητέα κτήρια, ξαναζούμε την εποχή που η πόλη της Αίγινας υπήρξε το επίκεντρο της πολιτικής δράσης του νεοσύστατου κράτους. Αναζητήστε το Κυβερνείο, ένα μεγάλο, λιτό κτήριο που παραχωρήθηκε στον Καποδίστρια προκειμένου να στεγάσει τις κρατικές διοικητικές υπηρεσίες και χρησιμοποιήθηκε παράλληλα ως γραφείο και κατοικία του όσο παρέμεινε στην Αίγινα. Εδώ υπεγράφησαν τα πρώτα διατάγματα, οργανώθηκαν οι δημόσιες υπηρεσίες και διορίστηκαν οι πρώτοι υπουργοί. Σε κοντινή απόσταση, το Εϋνάρδειο υπήρξε το πρώτο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Ελλάδας, που υπηρετούσε έναν από τους κύριους στόχους του Καποδίστρια, για ισχυροποίηση του εθνικού φρονήματος μέσω της καθιέρωσης ενός εκπαιδευτικού συστήματος για το νέο κράτος. Συνεχίζοντας την περιπλάνηση στα στενά δρομάκια γύρω από το λιμάνι, σας περιμένει μια ενδιαφέρουσα από αρχιτεκτονικής άποψης έκπληξη, καθώς συναντάτε ένα μικρό, ξεθωριασμένο ροζ πύργο, που περιβάλλεται από φοίνικες και παλιά κανόνια. Πρόκειται για τον Πύργο του Μαρκέλλου, παρατηρητήριο του 17ου αιώνα και μέρος των οχυρωματικών έργων της πόλης, που ανεγέρθηκε κατά την δεύτερη Ενετική κατοχή του νησιού και επί Καποδίστρια στέγασε υπουργικά γραφεία και το ταμείο του κράτους.
Στην Αίγινα έζησε και μια από τις πιο ηρωικές μορφές της επανάστασης του 1821, ο Κωνσταντίνος Κανάρης, του οποίου η νεοκλασική οικία στέκει εγκαταλελειμμένη σήμερα στην Πλατεία Ηρώων Ανεξαρτησίας. Σε άριστη κατάσταση και λειτουργώντας πλέον ως παραδοσιακός ξενώνας με το όνομα Αιγινήτικο Αρχοντικό, είναι το σπίτι όπου φιλοξενούνταν τη δεκαετία του 1930 ο Κώστα Βάρναλης. Ο ποιητής μαγεύτηκε από τις ομορφιές του νησιού, εμπνεύστηκε από τα καλοκαίρια του σ΄αυτό, ενώ η τότε ιδιοκτήτρια του σπιτιού, η πιο χειραφετημένη Αιγινήτισσα της εποχής, δεν είναι άλλη από τη Ζηνοβία της χιλιοτραγουδισμένης «Μπαλάντας του Αντρίκου», γνωστού ποιήματος του Βάρναλη που μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης.
Στην περιοχή Πλακάκια λίγο έξω από την πόλη, θα δείτε το επονομαζόμενο «Κουκούλι», μια όμορφη παραθεριστική οικία με απρόσκοπτη θέα στην ανοιχτή θάλασσα, όπου έζησε για πάνω από μια δεκαετία ο Νίκος Καζαντζάκης, ολοκληρώνοντας μερικά από τα σπουδαιότερα έργα του.
Οι σημαντικές εκκλησίες και οι Βυζαντινοί ναοί
Το νησί είναι διάστικτο από θρησκευτικά μνημεία, πολλά από τα οποία παρουσιάζουν και ιστορικό ενδιαφέρον. Όπως η Μητρόπολη, χτισμένη το 1806 στην πόλη της Αίγινας, που αποτελεί τον πρώτο καθεδρικό της ελεύθερης Ελλάδας. Εδώ έλαβε χώρα η τελετή υποδοχής του Καποδίστρια, μαζί με την ορκωμοσία της κυβέρνησής του. Στο εσωτερικό της εκκλησίας μπορείτε ακόμη να δείτε το απλό, ξύλινο στασίδι του Κυβερνήτη, απέναντι από τον δεσποτικό θρόνο.
Ο γνωστότερος ναός του νησιού είναι βεβαίως ο Ιερός Ναός Αγίου Νεκταρίου, μία από τις μεγαλύτερες εκκλησίες των Βαλκανίων. Μαζί με το παρακείμενο μοναστήρι της Αγίας Τριάδας που οικοδόμησε ο πολιούχος του νησιού και όπου φυλάσσεται το σκήνωμά του, αποτελεί ένα σημαντικό θρησκευτικό μνημείο και τόπο προσκυνήματος για χιλιάδες πιστούς. Θρησκευτικό και ιστορικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η περιοχή της Παλαιοχώρας, γνωστή και ως «νησιώτικος Μυστράς», χτισμένη στον οχυρωματικό λόφο της Μεσαιωνικής Ακρόπολης της Αίγινας. Από τον 9ο αι. και για 10 αιώνες υπήρξε η πρωτεύουσα του νησιού, προστατευμένη από επιθέσεις Σαρακηνών Πειρατών. Σήμερα, η περιήγηση ανάμεσα στις ερειπωμένες κατοικίες και τα απομεινάρια κάστρων, αποκαλύπτει και 36 μικρές εκκλησίες της υστεροβυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου, από τις 365 που υπήρχαν κάποτε στην περιοχή, με αξιόλογες τοιχογραφίες και αρχιτεκτονικά στοιχεία.
Οι επισκέψιμοι αρχαιολογικοί χώροι
Ο σπασμένος κίονας που υποδέχεται τα πλοία καθώς προσεγγίζουν το λιμάνι, είναι ο μοναδικός που διασώζεται από τον ορθογώνιο, δωρικό ναό του Δελφίνιου Απόλλωνα, βόρεια της πόλης και του λιμανιού. Οι αρχαιολογικές ανασκαφές αποκάλυψαν την κατοίκηση του στρατηγικού αυτού σημείου από τα προϊστορικά χρόνια, φέρνοντας στο φως τείχη, θεμέλια και ένα νεκροταφείο, αλλά δυστυχώς τα χρυσά κοσμήματα που βρέθηκαν στους τάφους τώρα εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο. Ο χώρος του λατρευτικού ναού του θεού της μουσικής και του φωτός ανάγεται στον 6ο αι. π.Χ. και προσεγγίζεται με πεντάλεπτο περπάτημα από την πόλη. Αξίζει η ανάβαση ως την «Κολώνα» όπως αποκαλείται, για τη μαγευτική θέα αλλά και η επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο εντός του ίδιου χώρου. Από την πλούσια συλλογή κεραμικών και γλυπτών ξεχωρίζει το άγαλμα της Σφίγγας, του 460π.Χ., μια μορφή με γυναικείο κεφάλι και σώμα αετού και λιονταριού, προερχόμενη από το ναό του Απόλλωνα.
Στην ανατολική πλευρά του νησιού, ανηφορίζοντας τον πανέμορφο, πευκόφυτο λόφο και αφήνοντας πίσω την αμμουδερή παραλία της Αγίας Μαρίνας, θα νοιώσετε θαυμασμό και το δέος φτάνοντας στο σημαντικότερο αρχαιολογικό μνημείο της Αίγινας, το ναό της Αφαίας. Χτισμένος σε θέση προγενέστερου ναού, ολοκληρώθηκε το 490 π.Χ. και αποτελεί μια κορυφαία αρχιτεκτονική δημιουργία, τόσο εντυπωσιακή στην εποχή της που θεωρείται ότι ενέπνευσε τους αρχιτέκτονες του Παρθενώνα. Στηριζόμενος σε κρηπίδα τριών βαθμίδων και με σχέδιο σε Δωρικό ρυθμό, απαρτίζονταν από 12 κίονες στις μακρύτερες και 6 στις στενότερες πλευρές, από τους οποίους 24 διασώζονται στην αρχική τους θέση. Σε αντίθεση με ό,τι αντικρύζουμε σήμερα, το πάνω μέρος του ναού ήταν διακοσμημένο με ζωηρά χρώματα, κυρίως κόκκινο και μαύρο, ενώ στο σηκό ήταν τοποθετημένο το λατρευτικό άγαλμα της Αφαίας, φτιαγμένο από ξύλινο κορμό και μαρμάρινα άκρα. Στον ίδιο χώρο λειτουργεί και το Μουσείο του Ιερού της Αφαίας, το οποίο αξίζει να επισκεφθείτε προκειμένου αποκτήσετε πληρέστερη άποψη της ιστορίας του ναού.
Τα ενδιαφέροντα μουσεία
Έναν εξαιρετικό τρόπο γνωριμίας με περασμένες εποχές, που αποκτούν ζωή μέσα από προσεκτικά διατηρημένα και όμορφα εκτεθειμένα αντικείμενα, αποτελεί η επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας. Στεγάζεται σ΄ένα νεοκλασικό σπίτι της περιόδου που η Αίγινα ήταν πρωτεύουσα του Ελληνικού κράτους, στο κέντρο της πόλης και μας ταξιδεύει πίσω στο χρόνο, δίνοντας μια σαφή εικόνα της ζωής στην Αίγινα 200 χρόνια πριν. Ένα αστικό «Αιγινήτικο σπίτι» αναβιώνει στον πρώτο όροφο, με την αναπαράσταση ενός γραφείου, μιας τραπεζαρίας κι ενός σαλονιού μιας αστικής οικογένειας ανώτερης τάξης. Ενδύματα και παραδοσιακές φορεσιές, έπιπλα, οικογενειακά φωτογραφικά πορτρέτα, σύνεργα πλεξίματος και περίτεχνες δαντέλες, ζωντανεύουν τα έθιμα και τις συνήθειες της εποχής. Στον αντίποδα, οι καθημερινές εργασίες και ο τρόπος ζωής της επαρχίας εκπροσωπούνται στο «Χωριάτικο Σπίτι» μέσα από μια εκτενή παρουσίαση αντικειμένων της καθημερινότητας, αγροτικών και υφαντικών εργαλείων. Παράλληλα, στο «Σπίτι του Ψαρά», θα θαυμάσετε μια όμορφη συλλογή από μικρής κλίμακας μοντέλα αλιευτικών σκαφών και εργαλείων ψαρέματος. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η αναφορά στην ιστορία της τοπικής σπογγαλιείας που συνοδεύεται από παλιές φωτογραφίες σφουγγαράδων της Αίγινας.
Ακολουθώντας την παραθαλάσσια διαδρομή βορειοδυτικά της πόλης και φτάνοντας στην περιοχή Πλακάκια, την προσοχή τραβά το χάλκινο άγαλμα μιας γυναικείας φιγούρας, που παρά τις μεγάλες του διαστάσεις, αποπνέει μια οικεία ζεστασιά. Είναι το μνημείο της Μάνας, έργο του σπουδαίου Έλληνα μοντερνιστή γλύπτη Χρήστου Καπράλου, ακριβώς απέναντι από το σπίτι που έζησε και πλέον λειτουργεί ως μουσείο. Στον κύριο χώρο της κατοικίας εκτίθενται μεγάλων διαστάσεων έργα του, γλυπτά από ξύλο, γύψο, χαλκό καθώς και πίνακες ζωγραφικής. Σε ξεχωριστό χώρο εκτίθεται αντίγραφο ενός από τα γνωστότερα έργα του, της ανάγλυφης ζωφόρου που φιλοτέχνησε για το Μνημείο της Μάχης της Πίνδου, καθώς το πρωτότυπο κοσμεί τη Βουλή των Ελλήνων. Ο κήπος είχε διαμορφωθεί από τον ίδιο τον καλλιτέχνη και ως υπαίθρια γλυπτοθήκη περιλαμβάνει μερικά ακόμη μαρμάρινα έργα του που εκτίθενται κάτω από το λαμπερό ήλιο. Αν βρεθείτε στην περιοχή απογευματινή ώρα, θα θαυμάσετε δίπλα στο άγαλμα της μάνας, ένα μαγευτικό ηλιοβασίλεμα.
Παραθαλάσσιοι οικισμοί και υπαίθρια τοπία
Ειδυλλιακός προορισμός για μια ανοιξιάτικη παραθαλάσσια βόλτα φαντάζει το γραφικό ψαροχώρι της Πέρδικας, που μας φέρνει στο νου κυκλαδίτικα τοπία. Κάτασπρα, κεραμοσκέπαστα σπίτια, ζωηρόχρωμα παραθυρόφυλλα, γλάστρες και λουλούδια σε κάθε γωνιά. Γάτες που χουζουρεύουν στα ασπρισμένα σκαλοπάτια, ταβέρνες με φρέσκο ψάρι και θέα στο λιμανάκι και το κατάφυτο νησάκι της Μονής. Πάρτε το καΐκι και σε 10΄ θα απολαμβάνετε το παρθένο τοπίο του μικρού νησιού, που κατοικείται από ελάφια, παγώνια και αγριοκάτσικα. Στην ενδοχώρα του νησιού, εξίσου απολαυστική είναι η περιήγηση στην κοιλάδα του Ελαιώνα, ένα μοναδικό φυσικό μνημείο με υπεραιωνόβιες ελιές. Όσοι αγαπούν την πεζοπορία κι επιθυμούν να εξερευνήσουν περαιτέρω το νησί, μπορούν να επιλέξουν μία από τις 9 προτεινόμενες σηματοδοτημένες διαδρομές του προγράμματος Μονοπάτια Πολιτισμού ( πληροφορίες στο http://www.monopatiapolitismou.gr/ και http://www.aegina.gr/ ).
Γαστρονομικές αναζητήσεις με βάση το αιγινήτικο φιστίκι
Είναι αδύνατο να επισκεφτεί κανείς την Αίγινα χωρίς να δοκιμάσει το προϊόν – σήμα κατατεθέν της, το πασίγνωστο σε όλη την Ελλάδα αιγινήτικο φιστίκι. Αλλά αντί να μείνετε μόνο στην κλασσική εκδοχή των ψημένων φιστικιών, δοκιμάστε και άλλες δελεαστικές λιχουδιές με βάση τον υπέροχο αυτό καρπό. Τις πιο ευφάνταστες γευστικές προτάσεις και δημιουργικές γεύσεις θα βρείτε στα κιόσκια των παραγωγών κατά μήκος του παραλιακού δρόμου, απέναντι από τη μαρίνα. Είναι φορτωμένα με όλων των ειδών νόστιμα καλούδια, από φιστικοβούτυρο αποκλειστικά αιγινήτικων φιστικιών, εξαιρετικά αλείμματα που περιέχουν εκτός από φιστίκι, πραλίνα ή σοκολάτα, μπάρες, μπισκότα και κουφέτα φιστικιού, έως γλυκό του κουταλιού, σάλτσα pesto, chutneys και λικέρ κρέμας φιστικιού.
Εξαιρετικής ποιότητας κεράσματα και γλυκές μπουκιές με βάση το φιστίκι θα προμηθευτείτε και στο Αιάκειον, ένα ζαχαροπλαστείο-καφέ ορόσημο στο νησί, με ιστορία έξι δεκαετιών και με αδιαμφισβήτητη δεξιοτεχνία στη δημιουργία γλυκών και παγωτού με φιστίκι, σε διάφορες γεύσεις, όπως Φιστίκι gourmet, αλλά και Παγωτό-γιαούρτι με ολόκληρα φιστίκια. Για μια μπάλα παγωτό περάστε οπωσδήποτε κι από ζαχαροπλαστείο Μελένιο και μη ξεχάσετε να ζητήσετε έξτρα τριμμένο φιστίκι σαν topping. Αλλιώς, δοκιμάστε τις υπέροχες πάστες τους που περιέχουν φιστίκι σε διάφορους συνδυασμούς γεύσεων. Πολύ ελαφριά και φρουτένια αυτή με τον αρωματικό καρπό και δροσιστικό βατόμουρο, σου φτιάχνει τη διάθεση και μόνο με το απαλό πράσινο χρώμα της. Για αλμυρές γευστικές προτάσεις με βάση το φιστίκι, ακολουθήστε τον αναγνωρισμένο chef Δημήτρη Κάππο στις γαστρονομικές του αναζητήσεις. Στο εστιατόριό του Κάππος Έτσι δοκιμάστε τα ζυμαρικά al pesto που αποκτούν νέα γεύση, με τα αιγινήτικα φιστίκια να αντικαθιστούν το κουκουνάρι στη διάσημη Ιταλική σάλτσα. Κι αν νομίζετε ότι το παρακάνατε με τα φιστίκια, σκεφτείτε ότι βρίσκεστε στην πηγή της καλύτερης ποιότητας κι ότι ο πλούτος των θρεπτικών συστατικών τους είναι bonus για την υγεία μας.