Μ. Βαρβιτσιώτης: Το Διεθνές Δίκαιο είναι το «όπλο» μας απέναντι στον αναθεωρητισμό

Συνέντευξη του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη στην εφημερίδα «Μακεδονία της Κυριακής» και τον δημοσιογράφο Νίκο Οικονόμου

«Εμείς δεν πέφτουμε στην παγίδα της έντασης και της πόλωσης. Αλλά δεν αφήνουμε τίποτα αναπάντητο. Η διεθνοποίηση της τουρκικής προκλητικότητας σε συνδυασμό με την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας και τις διεθνείς συμμαχίες αποτελούν τους πυλώνες της στρατηγικής μας. Το Διεθνές Δίκαιο είναι το “όπλο” μας απέναντι στον αναθεωρητισμό», επισημαίνει ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Μακεδονία της Κυριακής» και τον δημοσιογράφο Νίκο Οικονόμου.

Ο κ. Βαρβιτσιώτης τονίζει ότι η Άγκυρα ήταν εκείνη που παραβίασε την «κόκκινη γραμμή» που είχε θέσει ο Πρωθυπουργός στον Τούρκο Πρόεδρο, ότι δεν μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση η κυριαρχία των νησιών μας και προσθέτει ότι οι παράλογες, ανιστόρητες και ανυπόστατες αιτιάσεις, ο επεκτατικός αναθεωρητισμός και οι οθωμανικές φαντασιώσεις δεν έχουν θέση σε ένα σύγχρονο κόσμο.

Ο Αναπληρωτής Υπουργός μιλάει επίσης για τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα και τον αναθεωρητισμό, τις επιτυχίες της ελληνικής διπλωματίας τα τελευταία τρία χρόνια καθώς και τη στρατηγική αυτοδυναμίας της Νέας Δημοκρατίας.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:

Κύριε υπουργέ, που αποδίδετε την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας σε μία περίοδο που είχαν δημιουργηθεί και προσδοκίες για ήπιους τόνους μετά την τελευταία συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη;

Πράγματι η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν δημιούργησε την προσδοκία ενός ήρεμου καλοκαιριού. Ωστόσο, αμέσως μετά τη συνάντηση της Κωνσταντινούπολης, συνεχίστηκαν οι υπερπτήσεις και οι παραβιάσεις, ακόμα και πάνω από κατοικημένα μεγάλα ελληνικά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Η Άγκυρα ήταν εκείνη που προκάλεσε και παραβίασε την «κόκκινη γραμμή» που είχε θέσει ο Πρωθυπουργός στον Τούρκο Πρόεδρο, ότι δεν μπορεί να τεθεί υπό αμφισβήτηση η κυριαρχία των νησιών μας. Προφανώς, η έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας συνδέεται και με την εσωτερική κατάσταση στη γειτονική χώρα, καθώς οι αρνητικές δημοσκοπήσεις σε συνδυασμό με τους κλυδωνισμούς που δέχεται η τουρκική οικονομία, συντηρούν το νεο-οθωμανικό αφήγημα που έχει ως στόχο τη συσπείρωση του συντηρητικού ακροατηρίου.

Ποια είναι η στρατηγική της Ελλάδας στην συγκεκριμένη τακτική της γειτονικής χώρας;

Εμείς δεν πέφτουμε στην παγίδα της έντασης και της πόλωσης. Αλλά δεν αφήνουμε τίποτα αναπάντητο. Η διεθνοποίηση της τουρκικής προκλητικότητας σε συνδυασμό με την ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος της χώρας και τις διεθνείς συμμαχίες αποτελούν τους πυλώνες της στρατηγικής μας. Το Διεθνές Δίκαιο είναι το «όπλο» μας απέναντι στον αναθεωρητισμό. Εμείς πιστεύουμε στον διάλογο, θέλουμε την ειρηνική συνύπαρξη. Και είναι σημαντικό να υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας. Η ψύχραιμη και αποφασιστική μας στάση είναι καθοριστική για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή. Η Τουρκία οφείλει να αντιληφθεί, έστω και τώρα, πως ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας είναι η βάση για τις σχέσεις καλής γειτονίας. Η ένταση δεν ωφελεί ούτε την ίδια. Πρέπει να σταματήσει τις απειλές και τις προκλήσεις. Οι παράλογες, ανιστόρητες και ανυπόστατες αιτιάσεις, ο επεκτατικός αναθεωρητισμός και οι οθωμανικές φαντασιώσεις δεν έχουν θέση σε ένα σύγχρονο κόσμο.

Τι ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η Ευρώπη έτσι ώστε να περιορισθεί η επιθετικότητα της Τουρκίας;

Θέλω να θυμίσω, ότι η καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας έχει συμπεριληφθεί πολλές φορές στα συμπεράσματα των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων. Κι αυτό αποτελεί ελληνική επιτυχία. Επιπλέον, το τελευταίο διάστημα, έχουν πληθύνει οι ευρωπαϊκές δηλώσεις αποδοκιμασίας της τουρκικής ρητορικής. Να σημειώσω εδώ ότι η αλλαγή στάσης της γερμανικής πλευράς ήρθε μετά τη συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Γερμανό Καγκελάριο και αυτό όπως είδατε ενόχλησε την Άγκυρα. Η Ευρώπη οφείλει να στείλει το μήνυμα ότι τα «παιχνίδια» αναθεωρητισμού και αμφισβήτησης των συνόρων και της κυριαρχίας κρατών μελών της θέτουν σε κίνδυνο την αρχιτεκτονική ασφάλειας και αυτό δεν είναι ανεκτό. Είναι σημαντικό να δείξει η Ευρώπη ότι δεν φοβάται και δεν διαπραγματεύεται τις αξίες της.

Αν σας ζητούσα να μου περιγράψετε με λίγα λόγια τι πέτυχε η ελληνική διπλωματία στα 3 χρόνια της διακυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη τι θα απαντούσατε;

Ποτέ άλλοτε στο παρελθόν, η ελληνική διπλωματία δεν είχε να επιδείξει τόσες επιτυχίες σε τόσα πολλά μέτωπα, σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο οποίο έχω την τιμή να εκπροσωπώ τη χώρα μου ως Αναπληρωτής Υπουργός, η χώρα μας έχει και ισχυρή φωνή και διαδραματίζει πλέον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ειδικότερα, στην περίοδο της πανδημίας, η Ελλάδα συμμετείχε ενεργά και καθοριστικά στη λήψη των μεγάλων αποφάσεων τόσο για το Ταμείο Ανάκαμψης όσο και στη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ψηφιακού Πιστοποιητικού. Σε διμερές επίπεδο, ξεχωρίζουν οι στρατηγικές αμυντικές συμφωνίες με ΗΠΑ και Γαλλία, ενώ όσον αφορά την ευρύτερη περιοχή μας, η Ελλάδα προχώρησε σε ιστορικές συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Όλα αυτά μαζί διαμορφώνουν μια νέα εποχή στη σύγχρονη ελληνική διπλωματία, που σε συνδυασμό με την επιχειρησιακή δυνατότητα της χώρας, όπως δείξαμε άλλωστε στον Έβρο το 2020, έχουν καταστήσει την Ελλάδα πυλώνα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.

Τι μέλλει γενέσθαι σε ότι αφορά κοινές ευρωπαϊκές αποφάσεις για την μείωση των τιμών της ενέργειας και την στήριξη των Ευρωπαίων καταναλωτών;

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δημιούργησε νέα δεδομένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τη στιγμή που στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε 27 χώρες με 27 διαφορετικά ενεργειακά μίγματα. Γεγονός που κάνει δύσκολο να καταλήξουμε σε μια κοινή πολιτική για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Ευρώπη μένει αδρανής. Έχει πάρει ήδη μέτρα για την πλήρωση των αποθηκών φυσικού αερίου, την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Εμείς πιέσαμε και θα συνεχίσουμε να πιέζουμε για ευρωπαϊκή λύση. Ωστόσο, όπως είδατε, η κυβέρνηση δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια. Προχωρήσαμε σε συγκεκριμένα μέτρα για να προστατεύσουμε τους καταναλωτές από τις ανατιμήσεις. Ήδη, από προχθές, άνοιξε το Power Pass για την επιδότηση λογαριασμών ρεύματος, ενώ όπως έχει ήδη προαναγγείλει ο Πρωθυπουργός, θα υπάρξει νέα παρέμβαση στις τιμές της βενζίνης για τους επόμενους μήνες. Δεν αφήσαμε τους πολίτες απροστάτευτους και αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε.

Η Ελλάδα εισέρχεται σιγά σιγά στην τελική ευθεία των εκλογών εν μέσω έντονης πολιτικής αντιπαλότητας. Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το διακύβευμα της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης;

Η χώρα εν μέσω πολλαπλών κρίσεων είναι αναγκασμένη, λόγω της επικίνδυνης επιλογής του εκλογικού νόμου του ΣΥΡΙΖΑ, να οδηγηθεί σε διπλές εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, τόσο στην πρώτη εκλογική αναμέτρηση όσο και στη δεύτερη, οι πολίτες θα έχουν μπροστά τους να συγκρίνουν το πρόσφατο καταστροφικό παρελθόν με το δημιουργικό παρόν. Το διακύβευμα είναι «Ελλάδα του λαϊκισμού» ή «Ελλάδα της προόδου». Απέναντι στα fake news του ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχουν τα επιτεύγματα της πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας. Διαχειριστήκαμε με επιτυχία όλες τις μεγάλες κρίσεις. Βρεθήκαμε δίπλα στους πολίτες. Στηρίξαμε τις επιχειρήσεις. Προχωρήσαμε σε γενναίες μεταρρυθμίσεις του κράτους, στην προσέλκυση επενδύσεων, πετύχαμε τη μείωση της ανεργίας, ενώ η χώρα μας βγήκε από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας μετά από 12 χρόνια κρίσης. Η Ελλάδα του Σήμερα δεν έχει καμία σχέση με την εικόνα της χώρας του 2019.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει διαμηνύσει τη στρατηγική της αυτοδυναμίας. Είναι εφικτή; Και αν όχι μπορεί η ΝΔ να συνεργαστεί με το ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ;

Σαφέστατα, η στρατηγική της Νέας Δημοκρατίας, είναι στρατηγική αυτοδυναμίας. Η αυτοδυναμία αποτελεί επιλογή σταθερότητας και προόδου. Μια ισχυρή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με Πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη αποτελεί εγγύηση για το μέλλον της χώρας. Όσον αφορά τις συνεργασίες, αυτές βρίσκονται πάντα στην κουλτούρα της Νέας Δημοκρατίας, το βλέπετε άλλωστε και με τη συμμετοχή προσώπων στην κυβέρνηση ή την αξιοποίηση προσωπικοτήτων από άλλους ιδεολογικούς χώρους. Μια τέτοια περίπτωση, είναι αυτή του πρώην Προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου, που εκ της θέσεως μου είχα την τιμή να τον προτείνω να μετάσχει στην Επιτροπή Σοφών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Εμείς ενώνουμε δυνάμεις για το καλό της χώρας. Το θέμα των κυβερνητικών συνεργασιών δεν αποτελεί θέμα συζήτησης στην παρούσα χρονική συγκυρία, καθώς το εκλογικό αποτέλεσμα είναι αυτό που θα κρίνει τις εξελίξεις. Ο στόχος μας είναι και παραμένει η αυτοδυναμία. Σαφέστατα, αν προκύψει θέμα συνεργασίας με κάποιο άλλο κόμμα, δεν μπορεί να τίθεται υπό διαπραγμάτευση ποιος θα είναι Πρωθυπουργός. Δεν μπορεί να είναι άλλος από τον αρχηγό του πρώτου κόμματος, τον Κυριάκο Μητσοτάκη.