Σαν σήμερα
Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος: 15 Χρόνια χωρίς τον Ιεράρχη που μιλούσε στις καρδιές των ανθρώπων
Σαν σήμερα το 2008 εκοιμήθη ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος Χριστόδουλος.Ο μακαριστός ήταν ένας εκκλησιαστικός ηγέτης με έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά. Κατά τη διάρκεια της θητείας του έκανε άνοιγμα στους νέους, άγγιξε τις καρδιές των ανθρώπων και κατέβασε τον κόσμο στον δρόμο.
Στις 5.15 τα ξημερώματα της 28ης Ιανουαρίου του 2008, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος έφυγε από τη ζωή, χάνοντας τη μάχη που έδινε επί επτά μήνες με ένα σοπβαρό πρόβλημα υγείας.
Ο νεότερος ιεράρχης που ανέλαβε το πηδάλιο της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο Προκαθήμενος που τόλμησε να σπάσει το εκκλησιαστικά ταμπού και να καλέσει τους νέους να επιστρέψουν στους ναούς ακόμη και αν φορούν σκουλαρίκι, άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 69 ετών στο σπίτι του στο Ψυχικό, σχεδόν δύο μήνες πριν συμπληρώσει δέκα χρόνια στον αρχιεπισκοπικό θρόνο.
Με το σύνθημα «Χριστόδουλε σε πάμε» τον καλωσόριζαν μαθητές και φοιτητές όταν τους επισκεπτόταν στο σχολείο. «Και εγώ σας πάω» τους απαντούσε λέγοντας τους ένα ανέκδοτο.
Ο ίδιος μιλούσε με τη γλώσσα του λαού χωρίς να διστάσει να χρησιμοποιήσει ακόμα και την αργκό για συμβουλεύσει τους νέους για να αποφύγουν τα ναρκωτικά, να κρίνει τις πολιτικές επιλογές που οδηγούν στην αύξηση της ανεργίας, της μοναξιά, τα ψυχολογικά προβλήματα.
Χθες, Παρασκευή 27 Ιανουαρίου ο εβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ, τέλεσε τρισάγιο στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πειραιώς κ.Σεραφείμ, βρέθηκε στο Α’ νεκροταφείο Αθηνών, προκειμένου να τελέσει επί του τάφου Επιμνημόσυνη Δέηση, υπέρ αναπαύσεως της ψυχής του κεκοιμημένου πρωθιεράρχου.
Ο Χριστόδουλος στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο
Στις 28 Απρίλη 1998, ο Χριστόδουλος Παρακευαϊδης, μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού, κλήθηκε να αναλάβει το πηδάλιο της Εκκλησίας της Ελλάδος. Έπειτα από πέντε χρόνια έντονων εκκλησιαστικών ζυμώσεων εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος. Διαδέχθηκε τον αείμνηστο Σεραφείμ Τίκα, τον μακροβιότερο Αρχιεπίσκοπο που επί 24 χρόνια διαποίμαινε την Εκκλησία της Ελλάδος.
Ο Χριστόδουλος ξάφνιασε με την εκλογή του. Άνοιξε την Εκκλησία στο λαό. Ήταν ένας μοντέρνος χαρισματικός ηγέτης, με άριστη επικοινωνιακή πολιτική που επί των ημερών του η τεχνολογία πέρασε την πόρτα της μητρόπολής του και η Εκκλησία μίλησε τη γλώσσα της νεολαίας.
Το πώς αντιλαμβανόταν το ρόλο που έπρεπε να διαδραματίσει η Εκκλησία τον περιέγραψε ως νεοεκλεγείς Αρχιεπίσκοπος στο 9 Μαΐου στον ενθρονιστήριο λόγο του. «Σήμερα χρειαζόμαστε εμπνευσμένο, κατηρτισμένο, κοινωνικό, ευαίσθητο στις διεθνείς πραγματικότητες κλήρο, έτοιμο να βοηθήσει οποιονδήποτε άνθρωπο έχει ανάγκη… Με ρωμαλεότητα και τόλμη οφείλουμε να καταπιαστούμε ουσιαστικά με τα προβλήματα της νεολαίας μας, δείχνοντας αγάπη προς τα παιδιά μας, μιλώντας τους με ειλικρίνεια, πίστη πειθώ και επίγνωση… Στην Ελλάδα βρίσκεται η καρδιά της Ευρώπης και χωρίς Ελλάδα δεν νοείται Ευρώπη. Η πνευματική κληρονομικά του Ελληνισμού συνιστά πολύτιμο μαργαρίτη για τον ευρωπαϊκό κόσμο». Όσοι ιεράρχες τον ψήφισαν αλλά ακόμη και εκείνοι που δεν συμφωνούσαν με τις επιλογές του πληθωρικού μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού, κατάλαβαν ότι μια νέα σελίδα είχε γυρίσει στην Εκκλησία της Ελλάδος.
«Ευχαριστώ από καρδίας τους αδελφούς μου Σεβ. Ιεράρχες, τα μέλη της Ι. Συνόδου της Ιεραρχίας, πού με ανέδειξαν με την εμπιστοσύνη των στον υψηλό αυτό εκκλησιαστικό θώκο, πού συνθέτει την εικόνα του προσωπικού μου Γολγοθά, μια και μοιάζει περισσότερο με επώδυνο Σταυρό παρά με χρυσοποίκιλτο θρόνο. Επίσης ευχαριστώ και τον ευσεβή ορθόδοξο Ελληνικό Λαό μας, γιατί με τις αυθόρμητες και συγκινητικές εκδηλώσεις του απέδειξε τον ακατάλυτο δεσμό του με την Εκκλησία του, στηρίζει σ’ αυτήν χρηστές ελπίδες και εμπιστεύεται τους ηγέτες της», είχε πει στην πρώτη ομιλία του…
Από τον «αντάρτη» και γνήσια λαϊκό Σεραφείμ η Εκκλησία της Ελλάδος είχε περάσει στον επικοινωνιακό Χριστόδουλο. Από την Εκκλησία που τα πέτρινα χρόνια της δεκαετίας του 70 περιοριζόταν στο ποιμαντικό της έργο και αναζητούσε την ισορροπία στις σχέσεις της με την πολιτεία, στην Εκκλησία που διεκδικούσε ευρύτερο ρόλο, παρεμβαίνοντας στα δημόσια πράγματα, στην πολιτική και πολλές φορές «προκαλώντας».
Ο Χριστόδουλος δεν δίστασε να κινητοποιήσει τον ελληνικό λαό, όταν η κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη έθεσε θέμα κατάργησης του θρησκεύματος από τις αστυνομικές ταυτότητες και συγκέντρωσε εκατομμύρια υπογραφών. Υποδέχθηκε τον Πάπα Ιωάννη Παύλο στην Πνύκα.
Εννέα δράσεις του Χριστόδουλου
Ο Χριστόδουλος, κάλεσε τους νέους να έρθουν στην Εκκλησία, ακόμα και αν φορούν σκουλαρίκι. «Σας πάω», τους είχε πει χαρακτηριστικά.
- Κήρυξε τον πόλεμο των ταυτοτήτων, ζητώντας την προαιρετική αναγραφή του θρησκεύματος στα νέα αστυνομικά δελτία ταυτότητας. Στις λαοσυνάξεις που είχε διοργανώσει σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, συγκεντρώθηκαν χιλιάδες πιστοί. «…Ως προς τις πολιτικές μας όμως πεποιθήσεις, περί των οποίων γίνεται συχνά λόγος, όλοι πρέπει να καταλάβουν ότι ο κληρικός και δη ο Αρχιεπίσκοπος δεν μπορεί να έχουν πολιτικές πεποιθήσεις, αλλά μόνο πνευματικές χριστιανικές αρχές…. Η Εκκλησία είναι ο χώρος της αγάπης, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της ανεκτικότητος. Η Εκκλησία ενώνει υπό τας πτερύγας της όλο το λαό, τον συμβουλεύει, τον αγκαλιάζει στις χαρές και τις λύπες του. Είναι η Μάνα που θυσιάζεται για τα παιδιά της. Ο Αρχιεπίσκοπος πέραν αυτών δεν δικαιούται να έχει άλλες πολιτικές πεποιθήσεις. Ευρίσκεται υπεράνω κομμάτων, ανήκει σε όλους τους Έλληνες, ο λόγος του είναι ενωτικός, καθοδηγητικός και αφυπνιστικός», είχε δηλώσει στις 6 Οκτωβρίου 1998 στην πρώτη ομιλία του ενώπιον της Ιεραρχίας.
- Ο ίδιος κατηγορήθηκε για το ότι χρησιμοποιούσε από άμβωνος ακόμα και λαϊκές εκφράσεις. «… επιδιώκουμε δι’ αυτού του τρόπου να βγη η Εκκλησία από την κοινωνική απομόνωση , και το κοινωνικό περιθώριο», είχε πει στην πρώτη ομιλία του ενώπιον της Ιεραρχίας στις 6 Οκτωβρίου το 1998.
- Έλαβε θέση σε μείζονα κοινωνικά θέματα, όπως την καύση των νεκρών. Δήλωσε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία τάσσεται εναντίον της καύσης καθώς σε αντίθετη περίπτωση, όπως είπε χαρακτηριστικά, δεν θα είχαμε ούτε τα λείψανα αλλά ούτε και τα σκηνώματα των Αγίων.
- Εξέφρασε τη θέση της εκκλησίας για τη βιοηθική. Για τις μεταμοσχεύσεις είπε ότι η Εκκλησία συντάσσεται με αυτές, τάχθηκε εναντίον της παρένθετης μητρότητας αλλά και της τεχνητής γονιμοποίησης μόνο με αυστηρές προϋποθέσεις και με κώδικα ηθικής προκειμένου να δημιουργούνται γονιμοποιημένα κύτταρα που να μπαίνουν στο… ψυγείο.
- Δημιούργησε κέντρο στήριξης οικογένειας, σχολές γονέων, κέντρο υποδοχής κακοποιημένων γυναικών, στέγη φιλοξενίας έκτακτων περιστατικών, κέντρο αποκατάστασης δυσπροσάρμοστων ατόμων, βρεφονηπιακούς σταθμούς, διοργανώνει αιμοδοσία. Επίσης δημιούργησε σεμινάρια κληρικών. Ανέλαβε την πρωτοβουλία για την ενίσχυση των Χριστιανικών οικογενειών με τρία παιδιά στη Θράκη.
- Ο Πάπας ήταν ο πρώτος Ποντίφικας που επισκέφθηκε την Ελλάδα μετά το σχίσμα των δύο Εκκλησιών. Τον υποδέχθηκε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος. Επίσης, λίγα χρόνια αργότερα, επισκέφθηκε τον Πάπα Ιωάννη Παύλο στο Βατικανό. Επιθυμούσε να προχωρήσει η συνεργασία με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία τόσο σε ποιμαντικούς τομείς όσο και στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που μαστίζουν το Χριστιανισμό.
- Ζητούσε την καταγραφή της Εκκλησιαστικής περιουσίας προκειμένου να προχωρήσει στην αξιοποίησή της.
- Δημιούργησε γραφείο της Εκκλησίας της Ελλάδος στις Βρυξέλλες και έδωσε το «πράσινο φως» για τη δημιουργία γραφείου του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Αθήνα.
- Ήταν από τους πρωτοστάτες για την αναγραφή στο νέο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα του Χριστιανισμού ως πηγή πολιτισμού της Ε.Ε
Οι ατάκες που έμειναν στην εκκλησιαστική ιστορία
- «Ο λαός μας εμπιστεύεται όταν διαπιστώσει ότι είμαστε άγιοι και όχι θεομπαίχτες». (1998).
- «Ας κοιμούνται ήσυχοι οι κυβερνώντες δεν είμαι εκείνος εγώ που αμφισβητώ την πολιτική επικυριαρχία τους»
(Αγία Τριάδα Πειραιά 6/98) - «Ποτέ δεν πεθύμησα ένα ακριβές αντίγραφο του εαυτού μου όχι γιατί θεωρώ ότι είμαι ο μοναδικός αλλά γιατί κάποιος θα επαναλάμβανε τα δικά μου λάθη, όσα έκανα στο παρελθόν αλλά και όσα μπορεί να κάνω στο μέλλον». (Πανελλήνιο Συνέδριο Χειρουργικής Εταιρείας 18 Νοεμβρίου 1998).
- «Οι παπάδες και οι δεσποτάδες ούτε έχουν έλθει από άλλο πλανήτη ούτε προέρχονται από αριστοκρατικό γένος, αλλά μέσα από το ζυμάρι της πολιτείας. Πιστεύουν σε αρχές, αξίες και έχουν οράματα για τη ζωή». (10 Ιανουαρίου 1999 Ι.Ν Θεοτόκου).
- «Γυρίστε στα θρανία σας και στρωθείτε στο διάβασμα…Δεν ανακαλύφθηκε η μπρίζα που να συνδέεται με το μυαλό και να μαθαίνεις αυτόματα». (25 Ιανουαρίου 1999 προς μαθητές εκκλησιαστικού λυκείου).
- «Η χώρα μας αποτελεί φωτεινή εξαίρεση στο δυτικό κόσμο γιατί τηρεί διαφορετική στάση στην πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία. Μας λένε ότι είμαστε φανατικοί, δήθεν υποκειμενικοί, ότι δεν συμβαδίζουμε με τους προοδευτικούς. Εμείς όμως έχουμε διδαχθεί να ακολουθούμε αυτό που θεωρούμε δίκαιο και σωστό, έστω και αν αυτό μας κοστίζει» (Μαίος 1999 σε συνέντευξη στους μαθητές του 43ου Λυκείου Αθηνών).
- Ο λαός μας χόρτασε από τα μεγάλα λόγια, από τις υποσχέσεις. Ο λαός μας χόρτασε από τους εκμεταλλευτές είτε της δικής του αμέλειας, είτε της δικής του αφέλειας. Σήμερα ο λαός θέλει αγωνιστές, θέλει ομολογητές». (6 Ιουνίου 1999 Ι.Ν Αγίων Πάντων Καλλιθέα).
- «Σας ερωτώ, αυτό είναι μάθημα θρησκευτικών όπως το λέμε εδώ ή όπως το ονειρεύονται αυτοί οι δήθεν ευρωπαϊστές. Αυτοί που τους έχουμε ονομάσει ευρωλιγουριδες;». (3 Σεπτεμβρίου 1999 Η’ Πανελλήνιο Θεολογικό Συνέδριο).
- «Εάν όμως αυτός ο χωρισμός (σ.σ της Εκκλησίας από το Κράτος) της επιβληθεί άνωθεν ή έξωθεν δεν πρόκειται και να τα βάψει μαύρα…Η Εκκλησία μπορεί να ζήσει χωρίς το δεκανίκι το κράτους». (5 Σεπτεμβρίου Η’ Θεολογικό Συνέδριο).
- «Να πηγαίνετε σε καμιά καφετέρια γιατί θα σας στρίψει» (21 Σεπτεμβρίου 1999 Αγιασμός 53ο Γυμνάσιο και Λύκειο Σεπολίων).
- «Προσπαθώ να δικαιώσω τις ελπίδες του κόσμου…. Ορισμένοι με κακοχαρακτήρισαν όταν μίλησα για τους ευρωλιγούριδες. Αυτοί πιστεύουν ότι η ύπαρξη μας ως Έλληνες οφείλεται στους Ευρωπαίους. Εμείς είμαστε οι Ευρωπαίοι. Άλλωστε η λέξη Ευρώπη είναι ελληνική». (16 Δεκεμβρίου 1999).
- «Ο Μπιλ Κλίντον προσεύχεται και τα χέρια του στάζουν αίμα», ( αρχές του 2000 για την επίθεση των αμερικανικών στρατευμάτων στο Αφγανιστάν).
- «Που είναι ο Δαφέρμος να του τα ψάλλω;» ακούστηκε να λέει ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος τον Ιανουάριο του 2000 στη δεξίωση του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα ο κ. Δαφέρμος, πρώην πρόεδρος της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων είχε αποφανθεί ότι καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα η αναγραφή του θρησκεύματος στα νέα δελτία ταυτότητας.
- «Κρατήστε τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία γιατί αυτά είναι τα θεμέλιά μας. Επάνω σε αυτά μπορούμε να στηριχτούμε για να επιβιώσουμε για να μην έρθει κανένας οδοστροτήρας και μας κάνει όλους αλοιφή. Δεν πρέπει να γίνουμε αλοιφή σούπα, Πρέπει να διατηρήσουμε το σχήμα που έχουμε και που είναι η παράδοσή μας… Προσέξτε μην αφήσετε ποτέ να σας κάνουν κιμά». (15 Απριλίου 2000 προς μαθητές σε σχολικό συγκρότημα της Κυψέλης).
- «Κύκλοι της άθεης ιντελιγκέντσιας και όχι μόνον αυτοί τώρα απέκτησαν κυβερνητική φωνή και δύναμη και παρέσυραν τον πρωθυπουργό…οι θιασώτες του εκκοσμικευμένου και άθεου κράτους διατείνονται ότι η εκκλησία δεν μπορεί να ασκεί δημόσια εξουσία». «Ο Υπουργός Δικαιωσύνης Μιχάλης Σταθόπουλος προανήγγειλε βίαιο θρησκευτικό αποχρωματισμό τη Παιδείας του κράτους πράμα που δηλώνει την κρυφή απώτερη επιδίωξη της αποθρησκειοποίησης και του ελληνικού λαού. (12 Οκτωβρίου 2000).
- H αρετή και το χρήμα βρίσκονται στην ίδια πλάστιγγα, όταν το ένα αυξάνεται σε βάρος του άλλου η πλάστιγγα γέρνει… Ιδού τα δράματα που έχουμε με την κάμψη του χρηματιστηρίου». Αρχιεπίσκοπος 29 Ιανουαρίου 2001.
- «Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ δεν έπαθε ίλιγγο από το αξίωμά του αλλά παρέμεινε απλός όπως ήταν στην αρχή», (με αφορμή τη συμπλήρωση τριών ετών από το θάνατο του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ (9 Απριλίου 2001).
- «Περιστατικό άνευ σημασίας», είχε χαρακτηρίσει την κίνηση τριαντάχρονου να του δώσει χαστούκι όταν εξερχόταν από τη μητρόπολη Αθηνών. Ο ίδιος είχε δηλώσει ότι προβεί σε αυτή την πράξη για να εκφράσει την αντίθεσή του στην επίσκεψη του πάπα στην Αθήνα. ( 21-5-2001).
- «Αυτοί που γκρεμίζουν τα εθνικά θεμέλια αυτού του έθνους και δεν δίνουν λόγο σε κανέναν, πρέπει να γνωρίζουν ότι υπονομεύουν το έθνος. Είναι οι ψευτοκουλτουριάρηδες που μας κατηγορούν για εθνικιστές και πρέπει να μπουν στη θέση τους. Ο λαός δεν τους ακολουθεί και τα τρία εκατομμύρια των υπογραφών είναι μάθημα για το έθνος. Είναι φωνές που κανείς δεν έχει το ανάστημα να τις παραβιάσει… Αν κουνούσαμε το δαχτυλάκι μας, θα γίνονταν 6-7 εκατομμύρια (14 Μαρτίου 2002).
- «Εσείς τι θέλετε να είσθε; Κρέας ή κιμάς; Οι ξένοι θέλουν να μας κάνουν κιμά, ενώ το κρέας είναι στέρεο πράγμα». (29 Οκτωβρίου 2002).
- «Ο Άγιος Σεραφείμ στο Φανάρι στην Καρδίτσα κατηγορήθηκε ότι ήταν αναμεμειγμένος σε επανάσταση, γι’ αυτό τον εσούβλισαν. Όπως σούβλισαν τον Αθανάσιο Διάκο αυτοί που θέλουν σήμερα να μπουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι’ αυτό αντιστεκόμαστε. Δεν μπορούν οι βάρβαροι να έλθουν μέσα στην οικογένεια των χριστιανών, διότι δεν μπορούμε να ζήσουμε μαζί». (4 Δεκεμβρίου 2003).
- «Όσοι από μας έχουμε αναλάβει καθήκοντα να είμαστε ηγέτες του λαού μας -εφόσον αυτός μας προσέχει και προσβλέπει σε μας- έχουμε καθήκον να του προσφέρουμε και τα πρότυπα του αγωνιζόμενου ανθρώπου και χριστιανού, αυτού που προτιμά πολλές φορές να θυσιάσει την ηρεμία και την ησυχία του χάριν της αλήθειας, της δικαιοσύνης και γενικότερα των αρχών που υπηρετεί» (5 Δεκεμβρίου 2003).
- «Αν σήμερα απαγορευτεί η μαντίλα, αύριο θα απαγορεύσουν στις γυναίκες των χριστιανών να φέρουν τον σταυρό. Εγώ θέλω να πάει το παιδί μου στο σχολείο ντυμένος τσολιάς. Έτσι μ’ αρέσει και έτσι θα το κάνω. Ποιος θα μου το απαγορεύσει»; (21 Ιανουαρίου 2004, Θεολογική Σχολή Αθηνών).
- «Η παγκοσμιοποίηση επιδιώκει να μας κάνει χυλό, σούπα, πρόβατα ή μάλλον γαλοπούλες, ώστε κάποιος να μας καθοδηγεί με το καλάμι». (5 Απριλίου 2004).
- «Η λέξη έθνος έχει εξοστρακιστεί από τη γλώσσα μας, γιατί ορισμένοι τη συγχέουν με τον εθνικισμό. Οι πατριώτες δεν είναι εθνικιστικές. Ορισμένοι ρομαντικοί δεχόμεθα επίθεση για τις απόψεις μας». (5 Ιουνίου 2004).
- «Αλλά σκεφθείτε πού έχουμε φθάσει. Σε ποιο κατάντημα έχει φθάσει σήμερα η ανθρωπότητα, η οποία, αυτό που είναι αμαρτία βοώσα και κράζουσα, θέλει να την καλύψει (ενν. την ομοφυλοφιλία). Να μη λέμε, να μη μιλάμε, γιατί ενοχλούνται αυτοί που έχουνε το κουσούρι, γιατί θέλουνε όλοι οι άλλοι να το παραδεχθούν ως μια φυσιολογική κατάσταση» (31 Οκτωβρίου 2004).
- «Οι φίλοι και σύμμαχοι μας υπολογίζουν, όταν είμαστε γενναίοι και διεκδικητικοί. Εάν είμαστε καρπαζοεισπράκτορες, δεν μας υπολογίζει κανένας». (1 Φεβρουαρίου 2006, στον Καθεδρικό ναό της Αθήνας).
Η 31η Αυγούστου του 1922 έχει χαραχτεί στην ελληνική συλλογική μνήμη ως η ημέρα έναρξης της Kαταστροφής της Σμύρνης που αποτέλεσε και τον τραγικό επίλογο της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Στις 31 Αυγούστου του 1932, όταν συμπληρώνονταν δέκα μόλις χρόνια από τα τραγικά εκείνα γεγονότα όλα ήταν ακόμα νωπά. Γράφουν όχι ιστορικοί αλλά εκείνοι που έζησαν την ανείπωτη τραγωδία.
«ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ»,31.8.1932, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
Γράφουν τα «ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ»:
«Είνε η σημερινή, η τραγικώτατη επέτειος του εμπρησμού της Σμύρνης. Το μίσος και η διαβολική μανία της καταστροφής του Ασιάτου βαρβάρου, σαν σήμερα προ δέκα χρόνων, έβαλαν φωτιά από “δεκατέσσερες μεριές” στη Σμύρνη, τη Σμύρνη την ελληνική, τη Σμύρνη την αξέχαστη, τη Σμύρνη τη χιλιοτραγουδισμένη, τη Σμύρνη μας, τη Σμύρνη μας, τη Σμύρνη μας. (…)
»Ο Νουρεδίν, βαλής της Σμύρνης, αυτός εμελέτησεν, εσχεδίασε, διέταξε τον εμπρησμόν και έκανεν ό,τι εχρειάζετο διά να υπάρξη ο εμπρησμός αυτός αποφασιστικός. (…)
»Η πολιτική, η διπλωματία, η “λήθη” των περασμένων καλά και άγια. Αλλά υπήρχε κάτι καλλίτερον και κάτι αγιώτερον από όλα αυτά. Το αίμα των ανθρώπων που εχύθη εκεί πέρα μια μέρα σαν αυτή προ δέκα χρόνων.
»Η επίσημη πολιτική μιας χώρας έχει το δικαίωμα και μάλιστα και το καθήκον να ξέρη να ξεχνά. Ημείς οι άλλοι οφείλομεν να πειθαρχούμε. Σύμφωνοι. Αλλ’ αυτό μας το καθήκον δεν σημαίνει διόλου πως πρέπει και να ξεχνάμε. (…)
»Η γενεά η δική μας, η γενεά που έζησε τη χαρά του λευτερωμού της Σμύρνης, αλλά και τον ανείπωτο πόνο της καταστροφής και του χαμού της, δεν μπορεί και ούτε πρέπει να ξεχάση. Να σφίξη την καρδιά, να δαγκώση τα χείλη, να πειθαρχήση; Ναι. Αλλά μόνον αυτά. Να ξεχάση; Ποτέ. Πώς θα μπορούσε πρώτον να ξεχάση; Και πώς δεύτερον δεν θα πρόδιδε τον πόνο της- δηλαδή ό,τι την ανυψώνει περισσότερο – αν, έστω τα κατάφερνε να λησμονήση;
»Να ξεχάσωμε; Εμείς δεν μπορούμε να ξεχάσωμε. Λοιπόν θα θυμόσαστε! Θα θυμόσατε πάντα!
Ο εμπρησμός
»Σαν σήμερα το απόγευμα, κατά τας 2 η ώρα, μυστηριωδώς ενεφανίσθη εις τη Σμύρνη η φωτιά. Από δύο – τρία σημεία. Πού πρώτα; Ποιος ξέρει; Στην Αγία Κατερίνη; Στ’ Αρμένικα; Στα Γυαλάδικα; Στο νοσοκομείο; Ποιος θα μπορούσε να το πη; Αι πληροφορίαι συγκρούονται και το πράγμα είναι ευεξήγητο, διότι οι διάφοροι αυτόπται αποδίδουν την αρχή της φωτιάς εις το σημείον που υπέπεσε πρώτον στην αντίληψι του καθενός. Αλλά τα σημεία εις τα οποία ενεφανίσθη ταυτοχρόνως η φωτιά ήσαν πολλά γιατί και το κακόν ήταν ωργανωμένον. (…)
»Ο λοχαγός κ. Παπαϊωάννου, εις το ημερολόγιόν του (…) γράφει ότι κατέστη αδύνατον να γνωσθή από πού πρώτον εξεπήδησαν αι φλόγες που έκαναν τη Σμύρνη στάχτη και περιορίζεται με λιτότητα στρατιωτικήν να γράψη τα εξής:
Την Τετάρτην το απόγευμα ήρχισεν από πολλά σημεία η πυρκαϊά της Σμύρνης, την δε νύχτα από της φλόγες εφωτίζετο ολόκληρος η Σμύρνη και ο λιμήν.
»Έτσι η Σμύρνη, “η κορώνα της Ιωνίας”, όπως λέγει ο κ. Προκοπίου εις ένα ωραίο βιβλιαράκι του – «η Σμύρνη με τους χαρούμενους χριστιανικούς μαχαλάδες της και τα ντουρσέκια της, με τα χαριτωμένα σπιτάκια της, με τα σαχνισίνια της, με τα μερακλίδικα και στολισμένα με γλάστρες μπαλκόνια της, με της είκοσι μεγάλες εκκλησίες και τα καμπαναριά της, το μουσείο και τη βιβλιοθήκη και τα σχολεία της, με την ευαγγελική της σχολή, πνευματικό φάρο της ελληνικής Μικράς Ασίας και το νοσοκομείο της, η Σμύρνη με τα πλούτη της και τα φώτα της και της ωμορφιές της, η Σμύρνη η ζηλευτή και χαριτωμένη, η γεμάτη μαγεία, η καμαρωτού, η ανοιχτόκαρδη, η φιλόξενη, η εύθυμη, η τιμημένη, η θρήσκα, η Ελληνοπούλα, η Γκιαούρ Ισμίρ, έγινε σε λίγες ώρες μια φοβερή κόλασις φωτιάς και καπνού, για να καταλήξη σε δυό μέρες ένα φρικτό καρβουναριό γεμάτο αποκαΐδια, μια πελώρια έκτασις ερειπίων και φοβεράς άσβολης από την οποίαν ανεδίδετο επί ημέρας η φρικιαστική τσίκνα καμένων σαρκών, ζώων και άνθρωπων που απετεφρώθησαν μέσα στα σπίτια φρικτά ολοκαυτώματα».
Στην προκυμαία
»Όσω για της σκηνές της φρίκης και της κολάσεως που εξετυλίχθησαν τότε, ποιος θα είχε το κουράγιο να της περιγράψη; Ποιος θα μπορούσε να δώση μίαν έστω και μόνον σχετικώτατα αξία της φρίκης, της πραγματικότητος εντύπωσι από της τραγωδίες που εξετυλίχθησαν εκείνη την Τετάρτη ιδίως, εις τους δρόμους και της συνοικίες της Σμύρνης;
»Πώς θα ήτο δυνατόν να περιγραφή η σκηνή του καταποντισμού της γκαζελίνης, της μεγάλης βενζινακάτου η οποία αναποδογύρισε υπό το βάρος του αμέτρου κόσμου των γυναικοπαίδων τα οποία διωκόμενα από τη φωτιά και το βόλι ή το φάσγανον των εμπρηστών και των σφαγέων εζητούσαν τη σωτηρία όπου μπορούσαν;
«ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ»,31.8.1932, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
»Ποιος θα πη για της Ελληνοπούλες που ητιμάσθησαν εμπρός εις τα μάτια ανίσχυρων αδελφών ή πατέρων, για τις μάνες από της ανοιχθείσες με σκληρότατον αστσάλι κοιλιές των οποίων απεσπάσθησαν οι άωροι καρποί;
»Ποιος για τα παλληκάρια που εσφάγησαν σαν αρνιά; Ποιος για τους ιερείς που εκρεμάσθησαν; (…) Για τους γέρους που αφέθηκαν να καούν σαν ποντίκια μέσα εις τα πυρπολούμενα σπίτια, ποιος για την αγωνία των ανθρώπων που ηναγκάσθησαν να καταφύγουν εις τους τάφους του νεκροταφείου, διαμφισβητούντες μια γωνιά από τους σκελετούς και τα λείψανα, διότι είχε πραγματοποιηθή η φρίκη που ο λαός εικονίζει με την σπαρακτικήν επίκλησιν “εβγάτε πεθαμμένοι να μπουν οι ζωντανοί”;
Πηγή: tanea.gr
28 χρόνια μετά τις δολοφονίες των Τάσου Ισαάκ και Σολωμού Σολωμού, από τους Τούρκους στην περιοχή της Νεκρής Ζώνης στη Δερύνεια, η μνήμη τους παραμένει ζωντανή.
Το απόγευμα οι δρόμοι της ελεύθερης Κύπρου γέμισαν με μοτοσικλετιστές που επανέλαβαν την ανάγκη επικράτησης της μνήμης απέναντι στη λήθη και το αίτημα για δικαίωση των θυσιών των δυο παλικαριών.
Στη Λευκωσία οι μοτοσικλετιστές συγκεντρώθηκαν στο ΓΣΠ.
Το διήμερο οδοιπορικό μνήμης και αντίστασης από την «Πρωτοβουλία Μνήμης Ισαάκ – Σολωμού», έχει κεντρικό πυρήνα τις τέσσερις βουνοκορφές της ελεύθερης Κύπρου και ορίζοντα τον κατεχόμενο Πενταδάκτυλο.
Μοτοσικλετιστές, δρομείς, ποδηλάτες και κολυμβητές, καταλήγουν στο κοιμητήριο Παραλιμνίου, όπου βρίσκονται οι τάφοι των δυο ηρώων. Εκεί, όπου είναι θαμμένοι οι δύο ήρωες, πλήθος κόσμου μαζεύτηκε για να τιμήσει τη θυσία τους. Στο σημείο βρέθηκε η ανταποκρίτρια του Alpha σε Λάρνακα και ελεύθερη Αμμόχωστο, Κατερίνα Ιωάννου.
Οι εκδηλώσεις θα ολοκληρώνονται στο κατοχικό οδόφραγμα της Δερύνειας, όπου αρκετοί από τους συμμετέχοντες θα διανυκτερεύσουν.
Την Κυριακή 11 Αυγούστου ήταν η 28η επέτειος της δολοφονίας των δυο ηρώων και το μνημόσυνο θα τελεστεί από τον ιερό ναό Αγίου Δημητρίου στο Παραλίμνι.
Δείτε το ρεπορτάζ της Όλγας Κωνσταντίνου:
Πηγή: alphanews.cy
Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο με την κωδική ονομασία «Αττίλας». Πενήντα χρόνια και κανείς δεν ξέχασε τους αδικοχαμένους Κύπριους που έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος αλλά και τους αγνοουμένους. Δεν ξέχασαν οι μανάδες που αναζητούσαν επί χρόνια τα παιδιά τους και έσβησαν με το μαχαίρι του πόνου στην καρδιά. Δεν ξέχασε η πολιτική ηγεσία και η Εκκλησία της Κύπρου που φροντίζουν να κρατούν ζωντανή τη μαύρη επέτειο και να διεθνοποιούν το θέμα της παράνομης εισβολής στην Κύπρο που έκοψε στα δυό τη Μεγαλόνησο. Δεν ξεχνούν όμως και οι ξεριζωμένοι που πηγαίνουν στη Βόρεια Κύπρο και βλέπουν το σπιτικό τους να έχει καταληφθεί από Τούρκους εποίκους και τις Εκκλησίες να στέκουν βουβές και βεβηλωμένες.
Με πρωτοβουλία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Γεωργίου μεσίστια η συμβολική σημαία κυματίζει στους ιστούς ή στα προαύλια των Ναών της Λευκωσίας, για να θυμίζει τα δεινά που περνά η Κύπρος και το χρέος για αγώνα μέχρι τη μέρα της δικαίωσης.
Με απόφαση την οποία ομόφωνα έλαβε κατά την πρόσφατη συνεδρίασή της η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου, σήμερα ψάλλεται παράκληση για την απελευθέρωση της νήσου από τον Τούρκο εισβολέα, την επιστροφή όλων των προσφύγων στις πατρογονικές τους εστίες και τη διακρίβωση της ζωής των αγνοουμένων, και τελείται το μνημόσυνο των πεσόντων κατά την τουρκική εισβολή.
Τόσο της παράκλησης όσο και του μνημοσύνου προΐσταται η Α.Μ. ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Γεώργιος και συμμετέχει η Α.Ε. ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, η Α.Ε. η Πρόεδρος της Βουλής κ. Αννίτα Δημητρίου, η Α.Ε. ο Πρέσβης της Ελλάδος κ. Ιωάννης Παπαμελετίου, τα Μέλη της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας Κύπρου, οι άλλες Πολιτικές και Στρατιωτικές Αρχές της νήσου, γονείς και συγγενείς πεσόντων και αγνοουμένων και άλλοι επίσημοι. Επιμνημόσυνο λόγο εκφωνεί ο Μκαριώτατος.
Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος συμμετέχει στην θλιβερή αυτή επέτειο με την ανάγνωση Συνοδικής Εγκυκλίου την Κυριακή, και με την διοργάνωση διαφόρων άλλων εκδηλώσεων, όπως Επιστημονικού Συνεδρίου για την χριστιανική παράδοση της Κύπρου και την ανείπωτη καταστροφή Ναών, Μονών και μνημείων χριστιανικής λατρείας, που προκλήθηκε από το μένος των εισβολέων. Η Εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος μεταξύ άλλων αναφέρει: “Ο Κυπριακός Λαός, καθόλη την διάρκεια της άδικης, απαράδεκτης και αδιανόητης για κάθε πολιτισμένο έθνος καταλήψεως, βρίσκεται κυριολεκτικώς επί των αγωνιστικών επάλξεων. Απαιτεί την επικράτηση της δικαιοσύνης, της αλήθειας και της ειρήνης”. Διαβάστε τη συνέχεια ΕΔΩ.
Σε πολλές περιοχές της επικράτειας κατόπιν Συνοδικής προτροπής μεσίστιες κυματίζουν οι σημαίες ενώ στις 11 το πρωί πένθιμα θα ηχούν οι καμπάνες σε ανάμνηση του οδυνηρού γεγονότος.
Ακόμη, με απόφαση της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας της Κρήτης οι Μητροπόλεις, οι Ιερές Μονές και οι ενορίες κρούουν πένθιμα τις καμπάνες των Ιερών Ναών για διάστημα τριών λεπτών, ενώ μεσίστιες κυματίζουν οι σημαίες στους Ιερούς Ναούς. Την Κυριακή πριν την απόλυσης της Θείας Λειτουργίας να τελεσθεί επιμνημόσυνη δέηση. Διαβάστε τη συνέχεια ΕΔΩ
Το ιστορικό
Η Τουρκική εισβολή στην Κύπρο με την κωδική ονομασία «Αττίλας» ξεκίνησε την αυγή της 20ης Ιουλίου 1974, με αποβατικές και αεροπορικές επιχειρήσεις. Συμμετείχαν συνολικά γύρω στους 40.000 άνδρες υπό τη διοίκηση του αντιστρατήγου Νουρετίν Ερσίν. Η ελληνική πλευρά πιάστηκε στον ύπνο και η αντίδρασή της εκδηλώθηκε με μεγάλη καθυστέρηση. Η Τουρκία υποστήριξε ότι δεν επρόκειτο για εισβολή, αλλά για «ειρηνική επέμβαση», με σκοπό την επαναφορά της συνταγματικής τάξης στην Κύπρο, που είχε καταλυθεί από το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου (15 Ιουλίου 1974).
Τα τουρκικά αποβατικά σκάφη άρχισαν να αποβιβάζουν δυνάμεις ανενόχλητα στην περιοχή Πέντε Μίλι, οκτώ χιλιόμετρα δυτικά της Κερύνειας, λίγο μετά τις 5 το πρωί της 20ης Ιουλίου. Σχεδόν ταυτόχρονα, σμήνη τουρκικών αεροπλάνων άρχισαν τις επιθέσεις, συνεχώς και κατά κύματα κατά της ευρύτερης περιοχής της Κερύνειας και της Λευκωσίας, ενώ άλλα αεροσκάφη και ελικόπτερα επιχειρούσαν ρίψεις αλεξιπτωτιστών σε επίκαιρα σημεία. Οι κάτοικοι βρέθηκαν στο έλεος των εισβολέων. Άοπλοι πολίτες δολοφονήθηκαν, γυναίκες βιάστηκαν και αιχμάλωτοι στρατιώτες εκτελέστηκαν.
Η αντίδραση της ελληνικής πλευράς ήταν ανεξήγητα αργοπορημένη. Παρ’ ότι το ελληνικό Πεντάγωνο γνώριζε τις κινήσεις των Τούρκων, θεωρούσε ότι μπλοφάρουν. Μόλις στις 8:40 το πρωί δόθηκε επισήμως από την Αθήνα η εντολή εφαρμογής των πολεμικών σχεδίων, ενώ το ελληνικό ραδιόφωνο (το ΕΙΡΤ εν προκειμένω), μετέδωσε την είδηση γύρω στις 11 το πρωί. Η καθυστερημένη κινητοποίηση έδωσε τη δυνατότητα στους Τούρκους εισβολείς να παγιώσουν τις θέσεις τους και να δημιουργήσουν προγεφύρωμα από το Πέντε Μίλι της Κερύνειας προς τον Άγιο Ιλαρίωνα, έχοντας ως αντικειμενικό στόχο τη σύνδεσή του με τον τουρκοκυπριακό θύλακο της Λευκωσίας.
Τούρκοι αλεξιπτωτιστές
Οι μονάδες της Εθνικής Φρουράς και της ΕΛΔΥΚ, όταν κινητοποιήθηκαν άρχισαν να πολεμούν με ηρωική αυτοθυσία, χωρίς μάλιστα να διαθέτουν αεροπορική κάλυψη και σύγχρονο οπλισμό. Αριθμούσαν γύρω στους 12.000 άνδρες (ελληνοκύπριους και ελλαδίτες), υπό τη διοίκηση του ταξιάρχου Μιχαήλ Γεωργίτση, που είχε το γενικό πρόσταγμα στο πραξικόπημα κατά του Μακαρίου. Στο μεταξύ, άρχισε να κινητοποιείται και ο ελληνοκυπριακός ανδρικός πληθυσμός και να μετέχει στον άνισο αγώνα με ό,τι διέθετε ο καθένας, πυροβολώντας από τις στέγες των σπιτιών του κατά των εισβολέων αλεξιπτωτιστών.
Στην Αθήνα, η κυβέρνηση αιφνιδιασμένη από την εξέλιξη των γεγονότων αρχίζει να παρουσιάζει εικόνα διάλυσης. Κηρύσσει γενική επιστράτευση, η οποία εξελίσσεται σε φιάσκο, δείχνοντας την τραγική κατάσταση που βρισκόταν ο Ελληνικός Στρατός. Και να σκεφθεί κανείς ότι την Ελλάδα κυβερνούσαν οι στρατιωτικοί και ο Στρατός αν μη τι άλλο θα έπρεπε να βρισκόταν σε υψηλό επιχειρησιακό επίπεδο.
Ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Τζόζεφ Σίσκο, που βρίσκεται και πάλι στην Αθήνα ως εντολοδόχος του Κίσινγκερ, συναντάται στο Πεντάγωνο με το αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγό Μπονάνο. Ο παριστάμενος Δημήτριος Ιωαννίδης σε οργίλος ύφος απευθύνεται προς τον Σίσκο «Μας εξαπατήσατε… Ημείς θα κηρύξωμεν πόλεμον!» και αποχωρεί από τη σύσκεψη. Έκτοτε, τα ίχνη του αόρατου δικτάτορα χάνονται. Ο Σίσκο στη διάρκεια της ημέρας μάταια αναζητεί αρμόδιο για συνομιλίες.
Αργά το βράδυ, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εκδίδει το υπ’ αριθμόν 353 ψήφισμα, με το οποίο καλεί σε κατάπαυση του πυρός και σε αποχώρηση από την Κύπρο του «ξένου στρατιωτικού δυναμικού». Παρά την ομόφωνη έγκρισή του, αγνοείται από την Τουρκία, η οποία έχοντας την πρωτοβουλία των κινήσεων επείγεται να εφαρμόσει πλήρως τα σχέδια της. Γενικά, η διεθνής αντίδραση κατά του «Αττίλα» είναι χλιαρή.
Τουρκική απόβαση
Την επομένη, 21 Ιουλίου, οι μάχες στην Κύπρο συνεχίζονται με ιδιαίτερη σφοδρότητα. Στόχος των ελληνικών δυνάμεων στην Κύπρο είναι να αποκόψουν τον τουρκοκυπριακό θύλακο της Λευκωσίας από το προγεφύρωμα της Κερύνειας. Οι Έλληνες στρατηγοί απορρίπτουν εισήγηση για επέμβαση στην Κύπρο, προβλέποντας αποτυχία του σχετικού εγχειρήματος. Δύο ελληνικά υποβρύχια που πλέουν προς την Κερύνεια διατάσσονται να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Οι Τούρκοι εισβολείς, παρά την αριθμητική τους υπεροχή και την ποιοτική υπεροχή του οπλισμούς τους, αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα. Μάλιστα, από ασυνεννοησία η τουρκική αεροπορία βυθίζει το αντιτορπιλικό Κοτσατεπέ (D-354), το οποίο εξέλαβε για ελληνικό πλοίο και προκαλεί ζημιές σε άλλα δύο τουρκικά αντιτορπιλικά.
Την ίδια μέρα, σημειώνεται δραστηριοποίηση του αμερικανικού παράγοντα για την επίτευξη ανακωχής. Ο Σίσκο, που πηγαινοέρχεται μεταξύ Αθηνών και Άγκυρας, δεν βρίσκει κάποιον αρμόδιο στην Αθήνα να διαπραγματευτεί, καθώς όλοι οι αρμόδιοι έχουν εξαφανιστεί. Την ευθύνη αναλαμβάνει τελικά ο αρχηγός του Ναυτικού, ναύαρχος Πέτρος Αραπάκης, ο οποίος σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κίσινγκερ συμφωνεί η ανακωχή να ισχύσει από τις 4 το απόγευμα της 22ης Ιουλίου.
Στις 2 το πρωί της 22ας Ιουλίου, 12 ελληνικά μεταγωγικά τύπου Νοράτλας, που μετέφεραν καταδρομείς στο νησί, βάλλονται, κατά λάθος, από φίλια πυρά πλησίον του αεροδρομίου της Λευκωσίας, με αποτέλεσμα το ένα από αυτά να καταρριφθεί (4 μέλη του πληρώματος και 27 καταδρομείς έχασαν τη ζωή τους), ενώ άλλα δύο να πάθουν σοβαρές ζημιές. Την ίδια ημέρα, οι Τούρκοι εισβολείς εντείνουν τις επιχειρήσεις τους. Αποβιβάζουν άρματα μάχης και το μεσημέρι καταλαμβάνουν την πόλη της Κερύνειας.
Στις 4 το απόγευμα αρχίζει να τηρείται η ανακωχή κατά τα συμφωνηθέντα, η οποία όμως θα παραβιασθεί αρκετές φορές από τους εισβολείς. Σ’ αυτό το χρονικό σημείο, οι Τούρκοι ελέγχουν το 3% του Κυπριακού εδάφους, έχοντας δημιουργήσει ένα προγεφύρωμα, που συνδέει την Κερύνεια με τον τουρκοκυπριακό θύλακο της Λευκωσίας.
Τι ακολούθησε της Τουρκικής εισβολής – Η κατάληψη της Αμμοχώστου
Στις 20 Ιουλίου 1974, η Τουρκία εισέβαλε στρατιωτικά στην Κύπρο παραβιάζοντας κάθε κανόνα της διεθνούς νομιμότητας, περιλαμβανομένου του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Την πρώτη αυτή φάση της παράνομης τουρκικής εισβολής ακολούθησε και δεύτερη φάση κατά την οποία καταλήφθηκε η πόλη της Αμμοχώστου. Η Τουρκία έθεσε υπό παράνομη στρατιωτική κατοχή πέραν του 36% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, το οποίο και κατέχει μέχρι σήμερα.
Ως αποτέλεσμα της τουρκικής στρατιωτικής εισβολής και κατοχής, 162.000 Ελληνοκύπριοι εκτοπίστηκαν και έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα και μέχρι σήμερα εμποδίζονται από τις κατοχικές αρχές να επιστρέψουν στα σπίτια και στις περιουσίες τους.
Μέχρι το τέλος του έτους 1975, η συντριπτική πλειονότητα των Τουρκοκυπρίων που ζούσαν σε περιοχές ελεγχόμενες από την νόμιμη κυβέρνηση, υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να μετακινηθούν, ως αποτέλεσμα της εκβιαστικής πολιτικής της Τουρκίας, στο υπό τουρκική κατοχή έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
20.000 Ελληνοκύπριοι και Μαρωνίτες επέλεξαν να μην εγκαταλείψουν τα σπίτια τους παρά την τουρκική κατοχή. Οι περισσότεροι από αυτούς που παρέμειναν, κυρίως στη χερσόνησο της Καρπασίας υποχρεώθηκαν σταδιακά να εγκαταλείψουν την περιοχή. Ο αριθμός των Ελληνοκυπρίων και Μαρωνιτών που ζουν σήμερα σ’ αυτή την περιοχή έχει μειωθεί στους 300. Η δραματική μείωση του αριθμού των εγκλωβισμένων καθίσταται πιο συγκλονιστική αν λάβει κανείς υπόψη τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στη Βιέννη στις 2 Αυγούστου 1975, με την οποία η τουρκική πλευρά αναλάμβανε να παράσχει στον εγκλωβισμένο πληθυσμό «κάθε βοήθεια για να διάγει ομαλή ζωή, περιλαμβανομένων διευκολύνσεων για την παιδεία και για την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων του, καθώς και ιατρική περίθαλψη από δικούς του γιατρούς και ελευθερία διακίνησης στον βορρά». Παραβιάζοντας τα συμφωνηθέντα, σε πρακτικό επίπεδο, η τουρκική πλευρά υπέβαλλε τους εγκλωβισμένους σε συνεχή παρενόχληση, περιορισμούς στη διακίνηση, άρνηση πρόσβασης σε επαρκή ιατρική φροντίδα, άρνηση επαρκών εκπαιδευτικών διευκολύνσεων, ιδιαίτερα πέραν της στοιχειώδους εκπαίδευσης, περιορισμούς του δικαιώματος χρήσης της ακίνητης περιουσίας τους και περιορισμούς της ελεύθερης άσκησης των θρησκευτικών δικαιωμάτων τους. Επρόκειτο, συνεπώς, για μια σκόπιμη πολιτική εθνικού ξεκαθαρίσματος, που ανάγκαζε τους εγκλωβισμένους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Παράλληλα, η Τουρκία εφάρμοσε από το 1974 συστηματική πολιτική εποικισμού του κατεχομένου τμήματος της Κύπρου με μαζική μεταφορά πέραν των 160000 Τούρκων εκ Τουρκίας με στόχο την αλλαγή του δημογραφικού χαρακτήρα και αλλοίωση της πληθυσμιακής ισορροπίας στο νησί . Η πολιτική αυτή, σε συνδυασμό με την εκδίωξη των Ελληνοκυπρίων κατοίκων της περιοχής, την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς και την παράνομη αλλαγή των γεωγραφικών τοπωνυμίων στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, στοχεύει στην εξάλειψη κάθε ελληνικού και χριστιανικού στοιχείου που υπήρχε για αιώνες και εν τέλει στην τουρκοποίηση της περιοχής. Στοχεύει επίσης στην αλλαγή του ισοζυγίου δυνάμεων και του κοινωνικού ιστού στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση της τουρκοκυπριακής ηγεσίας με την πολιτική της τουρκικής κυβέρνησης. Με τη μαζική δε μετανάστευση Τουρκοκυπρίων από τις κατεχόμενες περιοχές, ο ολικός αριθμός των Τούρκων στρατιωτών και εποίκων είναι τώρα μεγαλύτερος από τους εναπομείναντες Τουρκοκύπριους.
Σε πλήρη συνάρτηση με τον δεδηλωμένο στόχο της Τουρκίας για διχοτόμηση και εθνικό διαχωρισμό στο νησί, στις 15 Νοεμβρίου 1983 το κατοχικό καθεστώς προχώρησε σε μονομερή αποσχιστική ανακήρυξη της ούτω καλούμενης «Τουρκικής δημοκρατίας της βορείας Κύπρου», πράξη η οποία καταδικάστηκε από την διεθνή κοινότητα ως παράνομη και νομικά άκυρη. Συγκεκριμένα το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, με το ψήφισμα 541(1983) αποδοκίμασε την ανακήρυξη αυτή, τη χαρακτήρισε νομικά άκυρη και ζήτησε την ανάκληση της. Το Συμβούλιο Ασφαλείας κάλεσε όλα τα κράτη να σέβονται την κυριαρχία, ανεξαρτησία, εδαφική ακεραιότητα και το αδέσμευτο της Κυπριακής Δημοκρατίας και να μην αναγνωρίζουν οποιοδήποτε κυπριακό κράτος άλλο από την Κυπριακή Δημοκρατία. Ανησυχώντας σοβαρά λόγω των περαιτέρω αποσχιστικών ενεργειών στο κατεχόμενο τμήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι οποίες παραβίαζαν το ψήφισμα 541 (1983), δηλαδή, τη δήθεν ανταλλαγή πρεσβευτών μεταξύ της Τουρκίας και της νομικά άκυρης οντότητας και τη μελετώμενη διεξαγωγή «συνταγματικού δημοψηφίσματος» και «εκλογών», καθώς και λόγω άλλων ενεργειών που αποσκοπούσαν στην περαιτέρω παγίωση της διαίρεσης της Κύπρου και των τότε απειλών για παράνομο εποικισμό των Βαρωσίων, το Συμβούλιο Ασφαλείας υιοθέτησε το ψήφισμα 550(1984) με το οποίο επαναβεβαίωσε το ψήφισμα 541 (1983) και επανέλαβε την έκκλησή του προς όλα τα κράτη να μην αναγνωρίσουν την οντότητα που εγκαθιδρύθηκε με τις αποσχιστικές ενέργειες και παράλληλα τα κάλεσε να μη διευκολύνουν ή με οποιονδήποτε τρόπο βοηθήσουν την αποσχιστική οντότητα. Ταυτόχρονα το Συμβούλιο Ασφαλείας χαρακτήρισε τις απόπειρες για εποικισμό οποιουδήποτε τμήματος των Bαρωσίων από πρόσωπα άλλα από τους νόμιμους κατοίκους τους ως απαράδεκτες και ζήτησε τη μεταβίβαση της περιοχής αυτής στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών.
Από ανθρωπιστική άποψη, η πιο τραγική συνέπεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974 είναι οι αγνοούμενοι. Κατά και μετά την τουρκική εισβολή, χιλιάδες Ελληνοκύπριοι είχαν συλληφθεί και κρατηθεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Κύπρο από τον Τούρκους στρατιώτες και παραστρατιωτικούς, που ενεργούσαν υπό τις οδηγίες του τουρκικού στρατού. Επιπρόσθετα, πάνω από 2000 αιχμάλωτοι πολέμου είχαν μεταφερθεί παράνομα και κρατηθεί σε φυλακές στην Τουρκία. Κάποιοι από αυτούς εξακολουθούν να αγνοούνται. Εκατοντάδες άλλοι Ελληνοκύπριοι, τόσο στρατιώτες όσο και πολίτες (περιλαμβανομένων ηλικιωμένων, γυναικών και παιδιών) εξαφανίστηκαν σε περιοχές υπό τουρκική κατοχή και μέχρι σήμερα αγνοείται η τύχη τους. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν καλά τεκμηριωμένες μαρτυρίες ότι τα αγνοούμενα πρόσωπα θεάθηκαν για τελευταία φορά εν ζωή στα χέρια του τουρκικού στρατού ή των παραστρατιωτικών ομάδων, που ενεργούσαν υπό τις οδηγίες και την ευθύνη των τουρκικών δυνάμεων κατοχής.
-
ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ3 ημέρες agoΥπογραφή Συμφώνου Συνεργασίας μεταξύ του Δήμου Αγίας Βαρβάρας και της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Γ΄ Αθήνας
-
ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ3 ημέρες agoΕργασίες καθαρισμού στο Άλσος Μητέρα από το Τμήμα Πρασίνου
-
ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ1 ημέρα agoΑιτήσεις και ενημέρωση για το Φυσικό Αέριο σήμερα μπροστά στο Δημαρχείο: Κινητή Μονάδα της ENAON EDA στην Αγία Βαρβαρα!
-
ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ3 ημέρες agoΒλάβη σε σωλήνα ποτίσματος επιδιορθώθηκε στην πλατεία Κώστα Βάρναλη
-
ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ3 ημέρες agoΣύλλογος Γονέων 1ου ΓΕΛ Αγίας Βαρβάρας: ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ – ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ
-
ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ21 ώρες agoΑγία Βαρβάρα: Το Δημοτικό Φυσικοθεραπευτήριο επαναλειτουργεί
-
ΧΑΪΔΑΡΙ3 ημέρες agoΧαϊδάρι: Συγκέντρωση λαμπάδων για οικονομικά ευάλωτες οικογένειες
-
Οικονομία3 ημέρες agoΣυνάντηση Β.Ε.Π. με την Αντιπεριφερειάρχη Πειραιά, Σταυρούλα Αντωνάκου